Lise öğrencilerinde siber zorbalığa maruz kalma ve okula bağlanma arasındaki ilişkinin incelenmesi : Bolu İli örneği

Abstract

Bu araştırmanın amacı, lise öğrencilerinde siber zorbalığa maruz kalma ve okula bağlanma arasındaki ilişkinin incelemektir. Araştırma ilişkisel tarama modelinde bir araştırma olup 2018-2019 Eğitim Öğretim Yılında Bolu İli Merkez İlçesinde çeşitli ortaöğretim kurumlarında öğrenim görmekte olan 832 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Verilerin toplanmasında "Kişisel Bilgi Formu", "Siber Mağduriyet ve Zorbalık Ölçeği" ve "Ergenlerde Okula Bağlanma Ölçeği (Lise Formu)" kullanılmıştır. Veriler, SPSS 21.00 Windows paket programına aktarılarak analiz edilmiştir. Elde edilen verilerin normallik dağılımı Kolmogorov-Smirnov normallik testi ile incelenmiş ve veriler normal dağılım göstermediği için Mann Whitney U ve Kruskal Wallis H Testi kullanılmıştır. Araştırmada, lise öğrencilerinin siber zorbalık ve siber mağduriyet düzeyleri arttıkça, okula bağlanma düzeylerinin azaldığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca erkek öğrencilerin kız öğrencilere göre daha fazla siber zorba davranışlarında bulunduğu ve siber mağduriyet yaşadığı, kız öğrencilerin ise okula bağlanma düzeylerinin erkek öğrencilere göre daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. 10. Sınıf öğrencilerinin daha fazla siber zorbalık davranışında bulunduğu ve daha fazla siber mağduriyet yaşadığı görülmüş, bununla birlikte sınıf düzeyi ile okula bağlanma arasında anlamlı ilişki bulunmamıştır. Akademik başarı açısından ise düşük akademik başarıya sahip öğrencilerin daha fazla siber zorbalık yaptığı ve aynı zamanda daha fazla siber mağduriyet yaşadığı, okula bağlanma düzeylerinin ise en az olduğu tespit edilmiştir. Sosyo-ekonomik düzey ile siber zorbalık yapma arasında anlamlı bir ilişki bulunmamış; bununla birlikte orta derece sosyo-ekonomik düzeye sahip ailelerin çocuklarının daha fazla siber mağduriyet yaşadıkları tespit edilmiştir. Ayrıca, sosyo-ekonomik düzey ile okula bağlanma arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır. Siber zorbalık yapma ile arkadaşlık ilişkilerinin niteliği arasında ilişki bulunmamış ancak kötü arkadaşlık ilişkilerine sahip öğrencilerin daha fazla siber mağduriyet yaşadıkları görülmüştür. Ayrıca iyi arkadaşlık ilişkilerine sahip öğrencilerin okula bağlanma düzeylerinin daha fazla olduğu belirlenmiştir. Son olarak, ilgisiz-kayıtsız aile tutumlarına sahip öğrencilerin daha fazla siber zorbalık yapma ve siber mağdur olma durumu yaşadıkları görülürken, ilgili-anlayışlı aile tutumuna sahip öğrencilerin okula bağlanma düzeylerinin daha fazla olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

The aim of this study is to investigate the relationship between cyber victimization and school attachment amang high school students. This research was carried out during 2018-2019 academic year with 832 students who were studying in various secondary schools in the central district of Bolu province. "Personal Information Form", "Cyber Victim and Bullying Scale" and "School Attachment Scale for Adolescents (High School Form)" were used for data collection. Data were analyzed thrugh SPSS 21.00 Windows package program. The normality of the data was analyzed by Kolmogorov-Smirnov normality test and by its result as the data were not normally distributed, Mann Whitney U and Kruskal Wallis H Test were used to analyze the data through investigation. In this study, as the level of cyberbullying and cyber victimization of high school students increases, the level of school attachment is found to be decreased. In addition, it is found that male students have had more cyber bullying behaviors and cyber victimization experiences than female students and female students have had higher levels of school attachment than male students. It is found that 10th grade students had more cyberbullying and cyber victimization experiences. However, there is no significant relationship between grade level and school attachment. In terms of academic achievement, it is determined that students with low academic success have cyber-bullied and have been cyber-victimized more and their school attachment levels are the least. There is no significant relationship between socio-economic level and cyberbullying; however, it is determined that children of families with moderate socio-economic status experience more cyber victimization. In addition, there is no significant relationship between socio-economic level and school attachment. It is not found a meningful relationship between cyber bullying and the nature of friendship, but students who have bad friendship experience more cyber victimization. In addition, it was determined that students who have good friendship have higher levels of attachment to school. Finally, it was found that students with irrelevant family attitudes experience more cyber bullying and cyber victimization.