Yazma becerilerinin geliştirilmesinde öz düzenlemeye dayalı strateji geliştirme modeli: Bir eylem araştırması

Abstract

Bu araştırmada ortaokul 7.sınıf öğrencilerinin ikna edici metinlere ve hikâye edici metinlere yönelik yazma becerilerinin geliştirilmesi amacıyla Öz Düzenlemeye Dayalı Strateji Geliştirme Modeli uygulanmış, bu modelin öğrencilerin yazılı anlatım becerilerinin gelişimlerine etkisi ve öğrencilerin yapılan uygulamaya ilişkin görüşleri belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma, yeni bir modeli araştırma ve uygulamanın iç içe olduğu bir yöntemle ele almıştır. Bu sebeple araştırma, konusu ve doğası gereği nitel araştırma yöntemlerinden eylem araştırması biçiminde desenlemiştir. Araştırmanın uygulaması, Sakarya ilinin Hendek ilçesinde bulunan bir okulda 24 haftalık bir sürede gerçekleştirilmiştir. Uygulama sürecinde veri toplama araçları olarak öğrenci ve araştırmacı günlükleri, öğrenci çalışma kâğıtları, gözlem notları, video ve ses kayıtları, öğrenciler ve sınıfın Türkçe öğretmeni ile yapılan görüşmelerden yararlanılmıştır. Toplanan bu veriler, içerik analizi ve betimsel analiz yoluyla çözümlenmiştir. Uygulama sonunda sınıftaki öğrencilerin çoğunun ikna edici metinlere yönelik yazma stratejilerini iyi ve kısmen iyi bir düzeyde kullandıkları, öz düzenleme stratejilerini ise sınıfın yarısının iyi ve kısmen iyi düzeyde kullandıkları tespit edilmiştir. Hikâye edici metinlere yönelik olarak ise öğrencilerin çoğunun yazma stratejilerini ve öz düzenleme stratejilerini iyi ve kısmen iyi düzeyde kullandıkları sonucuna ulaşılmıştır. Uygulanan bu model, öğrencilerin yazılı anlatımlarında ikna edici metin unsurları ve hikâye edici metin unsurlarına yer verme durumlarında önemli ölçüde gelişim göstermelerini sağlamıştır. Öğrencilerden elde edilen görüşlere göre, yapılan bu uygulama öğrencilerin yazmaya yönelik olumsuz duyguları ortadan kaldırmış, derslerinin eğlenceli geçmesini sağlamış, Türkçe derslerinde ve diğer derslerde işe yaramış, öğrencilerin daha uzun yazılar yazmalarını, yazarken planlama yapmalarını sağlamış ve günlük yaşamda da işe yaramıştır. Anahtar Kelimeler: Öz Düzenlemeye Dayalı Strateji Geliştirme Modeli, öz düzenleme stratejileri, yazma stratejileri, ikna edici metinler, hikâye edici metinler.

In this study Self-Regulated Strategy Development Model was applied to develop writing skills of 7th grade students in secondary school for persuasive and narrative texts, and it was tried to determine the effect of this model on the development of their written expression skills and their views about the application. The study was discussed with a method in which researching and applying a new model were intertwined. Thus, out of qualitative research methods, this one was designed as an action research in subject and nature. The application of the research was made in a school in Hendek, Sakarya within 24 weeks. In the application process, it was benefited from student and researcher diaries, student work sheets, observation notes, video and audio records, interviews with students and Turkish teacher as data collection tools. These data collected were analysed with content analysis and descriptive analysis. At the end of the application, it was detected that most of the students in class employed writing skills for texts well and partially at a good level, and half of class used self-regulation strategies well and partially at a good level. It was deduced that most of the students used writing strategies and self-regulated strategies well and partially at a good level for narrative texts. This model applied provided the students for making a significant progress for they employed persuasive and narrative text elements in writing expression. This application performed depending on the views obtained from the students, removed their negative emotions for writing, made the lessons entertaining, became useful in Turkish and other lessons and daily life as well, enabled the students to write longer texts and do planning when writing. Key Words: Self-Regulated Strategy Development Model, self-regulation strategies, writing strategies, persuasive texts, narrative texts.