Katılım bankacılığının gsyih ve borsa üzerindeki etkileri: Bahreyn, Katar, Suudi Arabistan ve Türkiye örneği (2011-2020) = The effects of participation banking on gdp and stock markets: Evidence Bahrain, Katar, Saudi Arabia and Turkey (2011-2020)

Abstract

Günümüz dünyasında katılım bankacılığı, varlığı göz ardı edilemeyecek kadar hızla büyümektedir. Bankacılık sektörünün büyümesi, büyük bankaları özellik niş pazarlara hizmet etmek için katılım bankacılığı gibi farklı pencereler açmaya zorlamaktadır. Katılım bankacılığı sektörü birçok ülkede ivme kazanmış olsa da, ekonomik büyümeye katkısı pek çok ülke için yeterince ilgi çekici olmamıştır. Buçalışmanın amacı katılım bankacılığının finansal piyasalara ve ekonomik büyümeye olan katkısını araştırmaktır. Belirtilen hedefe ulaşmak amacıyla katılım bankacılığı uygulayan dört ülke; Bahreyn, Katar, Suudi Arabistan ve Türkiye incelenmiştir. Finansal ve ekonomik gelişimin ölçülmesi amacıyla ilgili ülkelerin katılım bankaları, borsa katılım endeksleri ve GSYİH'larının çeyreklik verileri analize tabi tutulmuştur. Varlık kârlılığı ve öz kaynak kârlılığı açıklayıcı değişkenlerdir. Elde edilen veriler 2011 ile 2020 arasındaki on yıllık bir zaman serisine aittir. Zaman serisi veri setinde Otoregresif Dağıtılmış Gecikme (ARDL) modeli ve Toda Yamamoto Granger Nedensellik testi kullanılmıştır. Bulgularda Bahreyn için; GSYİH ile katılım bankalarının yatırımlarının getirisi (ROI), borsanın toplam endeks getirisi (ROTI) ve ROI arasında güçlü bir tek yönlü ilişki olduğusonucu ortaya çıkmıştır. Katar'da GSYİH ile ROI, ROTI ve katılım bankaları varlık kârlılığı (ROA) ile ROTI ve ROI arasında güçlü ve çift yönlü bir ilişki ve ayrıca GSYİH ve ROA arasındaki güçlü tek yönlü bir ilişki bulunmaktadır. Suudi Arabistan için ROTI ve ROA, ROTI ve ROI arasında tek yönlü bir ilişki mevcuttur. Türkiye'de ise GSYİH ve ROI, ROTI ve ROA ile ROTI ve ROI arasında güçlü ve çift yönlü bir ilişki olduğu gösterilmiştir.

Participation banking is growing rapidly in today's world that its existence cannot be ignored. The growth of the banking sector has forced big banks to open Islamic windows to serve the niche market. Although the sector has gained momentum in several countries, its contribution to financial markets and economic growth has not been of much interest to many countries. The aim of this study is to investigate the contribution of participation banking to fınancial markets and economic development. Four countries that implement participating banking namely, Turkey, Saudi Arabia, Qatar and Bahrain. Gdp and return on stock indexes serve as proxies to the measurement of economic and financial development. Quarterly data from participation banks, stock market participation indices and GDP of the relevant countries is analyzed. Return on assets and return on investments are the explanatory variables. The ten-year time series data between 2011 and 2020 was used. The Autoregressive Distributed Lag (ARDL) model and the Toda Yamamoto Granger causality model are used on the time series dataset. The findings for Bahrain concluded that a strong unidirectional relationship between GDP and Return on Investments (ROI), Return On Total Index (ROTI) and ROI. Qatar had a bidirectional relationship between GDP and ROI, ROTI and ROA and ROTI and ROI, also strong one-way relationship between GDP and ROA. A one-way relationship between ROTI and ROA, ROTI and ROI for Saudi Arabia exists. In Turkey existence of a bidirectional strong relationship between GDP and ROI, ROTI and ROA, and ROTI and ROI was shown.