Çeviri öğretiminde dil öğreniminin araştırılması: Türkiye, Almanya ve İspanya örneklerinin karşılaştırılması = Researching language learning in translation teaching: A comparison of the examples of Turkey, Germany and Spain

Abstract

Günümüzde bakıldığında birçok üniversitede lisans düzeyinde çeviri öğretimi verilmektedir. Verilen bu öğretimler değişen dönem ve koşullara göre şekillenmekte ve gözle görünür derece gelişmeler ve farklılıklar sunmaktadır. Çeviriyi eyleyen kişinin anadili harici başka bir yabancı dili anadili seviyesine biliyor olması değişen ve gelişen bu koşullarda "çeviri yapabilir" algısını ortadan kaldırmaktadır. Çeviri öğretimi için yapılması gereken tek olayın bir başka dil öğrenmek olmadığı, bir çevirinin gerçekleşmesi için birden çok teferruat gerektirdiği kabul edilir bir durumdur. Çeviri öğretimi için gerekli olan parametrelere başlıca kuramları ve çeviri edinçlerini verebiliriz. Çevirmenin erek dile hakimiyetinden sonra ona verilmesi gereken en önemli noktalardan bazıları erek/kaynak kültür, çeviri yöntemleri, güncel çeviri metotları gibi sıralanabilir. Çevirmenlik ile ilgili bilgi sahibi olan çevirmen adaylarının eğitim-öğretim seneleri içerisinde çeviri edinci, kuram ve yöntem bilgisi aracılığıyla temel edinçleri kazanmaları gerekmektedir. Verilen bütün bu nitelikler, iş hayatında çevirmenin sahip olması gereken birincil niteliklerdir ve bu özelliklerin hepsi bir arada bulunmalıdır. Sahip oldukları bu niteliklerin hangisinin hangi koşullarda karşılarına çıkacağı, ne zaman bu niteliklere ihtiyaç duyabilecekleri bilinmemektedir. Bu çalışmada, verilen edinçlerden "dil edinci" özelinde araştırmalar yapılmaktadır. Çevirmenlik mesleği veya akademik alanlar için yetiştirilen öğrencilerin lisans düzeyinde aldıkları derslerde "dil edinci" konusunda nasıl öğretim aldıkları; Türkiye, Almanya ve İspanya ülkelerinde lisans düzeyindeki mütercim tercümanlık bölümlerinin ders içerikleri edinç-dil edinci çerçevesinde incelenip karşılaştırılmaktadır.

Today, many universities have translation education at the level of bachelor's degree. This education can vary according to the variable conditions, and it enables noticeable changes and progress. In these changing and developing conditions, if the translator has a native fluency in the second language, the "this person can translate" kind of a perception disappears. It is acceptable that for a translation education, learning the target language is not the only necessity, but also many more skills are needed to do the translation, such as the knowledge of the main theories and the translation competences. When a translator gains the advanced target language knowledge, the things that person needs to acquire can be listed as the target/source culture, translation methods, current translation methods. The translator candidates who have the knowledge of translatorship, must acquire the main competences during the academic years through the knowledge of translation skills, theories, and methods. All these qualifications are the essential qualifications that a translator must have for his or her professional career, as unpredictably the translator might need any of these skills anytime and anywhere. Among all these skills, this study does research specifically about the "language acquisition". In this context, the kind of education the students get during the undergraduate courses they have for the translatorship profession or the academic areas; the course contents of the department of translation and interpreting in Turkey, Germany and Spain are examined and compared.