Sakarya ili Merkez ilçede yer alan küçük ve orta boy işletmelerde çalışan kişilerin yaşam kalitelerinin ve etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi = Evaluation of the quality of life of workers in small - medium enterprises in the Central district of Sakarya province and the effective factors

Abstract

GİRİŞ VE AMAÇ: Bu araştırmada Sakarya ili merkez ilçesinde yer alan küçük ve orta boy işletmelerde (KOBİ) çalışanların yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi ve bunu etkileyebilecek bazı faktörlerle ilişkilerinin ortaya konması amaçlanmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM: Kesitsel tipte planlanan bu araştırmanın evrenini merkez ilçede Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği'ne kayıtlı KOBİ'lerde çalışanlar oluşturmaktadır. Örneklem boyutu en az 384 olarak hesaplanmıştır. Çalışma analizine 406 kişi dâhil edilmiştir. Literatür taranarak hazırlanan anket formu ve WHOQOL-Bref ölçeği kullanılmıştır. Bu çalışmada WHOQOL-Bref ölçeği Cronbach alfa değeri 0,907 olarak bulunmuştur. BULGULAR: Katılımcıların %74,6'sı erkek ve %57,1'i evlidir. Yaş ortalaması 33,61±11,14 SS'dır. Katılımcıların %18,3'ü ilkokul ve altı, %17,2'si üniversite ve üzeri eğitim seviyesindedir. Çalışanların %70,0'i iş yerinde haftalık ortalama 45 saat ve üzerinde çalışmaktadır. Aylık gelir, çalışanların %58,7'sinde 1700 TL veya altında olup, %5,3'ünde 4801 TL veya üzerindedir. Ölçekten aldıkları alan puanlarının ortalaması fiziksel sağlık, psikolojik, sosyal ilişkiler, çevre ve KS-çevre alanlarında sırasıyla 15,34 ± 2,56 SS; 15,43 ± 2,69 SS; 15,47 ± 3,43 SS; 14,17 ± 2,75 SS; 14,20 ± 2,53 SS olarak hesaplanmıştır. SONUÇ: Bu çalışmada WHOQOL-Bref ölçeği alan puanları yapılmış birçok çalışmaya göre yüksek bulunmuştur. Çevre alanı puanlarının literatürdeki diğer çalışmalar ile benzer şekilde görece düşük olduğu görülmüştür. Gelir düzeyi düşük olanların yaşam kalitesi, beklenen şekilde daha kötü bulunmuştur. Çalışma sürelerinin fazla olmasına rağmen, sağlık kalitesi algısı katılımcıların çoğu tarafından iyi olarak bildirilmiştir. Bu durum katılımcıların, sağlıklı oldukları için çalışabildiklerini düşündürmüştür. Özellikle ücret ve çalışma süresi gibi psikososyal etmenlerin, KOBİ'lerde çalışanların yaşam kalitelerini etkilediği görülmüştür. Anahtar Sözcükler: Çalışan Sağlığı, KOBİ, Sağlık Algısı, Yaşam Kalitesi Algısı, WHOQOL-BREF.

INTRODUCTION AND PURPOSE: In this study, it was aimed to evaluate the quality of life of workers in small-medium sized enterprises (SME) located in the central district of Sakarya province and the factors that may affect it. MATERIALS AND METHODS: The universe of this cross-sectional research was the ones working in SMEs which are the members of the Union of Chambers of Merchants and Craftsmen. The sample size was calculated to be at least 384. 406 participants were included in the study analysis. Survey form prepared by searching the literature and questionnaire of WHOQOL-Bref scale were used. In this study, Cronbach's alpha value of WHOQOL-Bref scale was found to be 0,907. RESULTS: 74,6% of the participants were male and 57,1% were married. The mean age was 33,61±11,14 SD. 18,3% of the participants were primary school graduated; 17,2% were postgraduated. 70,0% of the employees work for an average of 45 hours or more per week. Monthly income was 1700 TL or less in 58,7%, and 4801 TL or more in 5,3% of the employees. The mean scores of physical, psychological, social, environmental and national environmental domains were found as 15,34±2,56 SD; 15,43±2,69 SD; 15,47±3,43 SD; 14,17±2,75 SD and 14,20±2,53 SD respectively. CONCLUSION: In this study, WHOQOL-Bref scale domain scores were found to be higher than many studies. Environmental domain scores were found to be relatively low alike other studies in literature. The quality of life of those with low income was found to be worse as expected. Despite high duration of work, overall perception of health was well reported by most participants. It shows that participants could work because they're healthy. In particular, psychosocial factors such as wage and duration of work affect the quality of life of employees in SMEs. Key Words: Perception Of Health, Perception Of Quality Of Life, SME, WHOQOL-BREF, Worker's Health.