AA5005 saclarda haddeleme sonrası yeniden kristallenme kinetiğinin termal analizle incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, Akyazı-Sakarya’da bulunan ASAŞ Aluminyumdan temin edilen soğuk haddelenmiş AA5005 aluminyum alaşım levhalarının izotermal olmayan kinetic çalışması termal analiz kullanılarak incelenmiştir. AA5005 aluminyum alaşımı levhalarından elde edilen soğuk haddelenmiş numunelerin termal analizi, farklı ısıtma hızlarında (10–15–20–25°C/dak) diferansiyel tarama kalorimetri (DSC) ile yapılmıştır. Numunelerin izotermal olmayan yeniden kristallenme kinetiği Kissnger, Boswell, Ozawa ve Starink denklemleriyle yapılmıştır. Bunlar modelsiz yöntemlerdir. Farklı ısıtma hızlarındaki derivatif tarama kalorimetri dataları kullanılarak yeniden kristallenme sıcaklıkları tespit edilmiş ve aktivasyon enerjileri Y–1/T diyagramlarındaki eğimlerden hesaplanmıştır. Burada Y, Kissenger için ln(β/T2), Boswell için ln(β/T), Ozawa için ln(β) ve Starink için ln(β/T1.92) ‘dir. Kinetik sonuçlar göstermiştir ki dört izotermal olmayan kinetic modele göre %33 deforme olmuş AA5005 levha için yeniden kristallenme aktivasyon enerjisi 147–158 kJ/mol aralığındadır ve %74,7 deforme olmuş AA5005 için bu değer 194–206 kJ/mol aralığındadır.

In this study, the non-isothermal crystallization kinetics of cold rolled AA5005 aluminum alloy sheets obtained from ASAŞ Aluminum in Akyazı-Sakarya was studied by using thermal analysis. The thermal analysis of cold rolled samples from AA5005 aluminum alloy sheets were performed by differential scanning calorimetry (DSC) with different heating rates (10–15–20–25°C/min). The non – isothermal recrystallization kinetics of samples was performed by using Kissenger, Boswell, Ozawa and Starink equations. These are model – free methods. Using derivative scanning calorimetry data at different heating rates (β), recrystallization temperatures were deduced and activation energies were calculated from the slopes from Y–1/T diagrams. Y is ln(β/T2) for Kissenger, ln(β/T) for Boswell, ln(β) for Ozawa and ln(β/T1.92) for Starink. The kinetics results showed that the activation energy of recrystallization for 33% deformed AA5005 sheet is in the range of 147–158 kJ/mol and this value for 74,7% deformed AA5005 is in the range of 194–206 kJ/mol, according to four non-isothermal kinetics model.