Son yıllarda incelenen ve yapılan çalışmalara göre, dikkat çeken konulardan biri endokrin bozucu bileşiklerin canlı vücuduna geçişi olduğunda endokrin sisteminin sentezlemiş olduğu endojen yapılı kimyasalların aktivitelerini değiştirmeleri ve kopyalamalarıdır. Bu bileşiklerin sadece endokrin sistemi etkilemekle kalmayıp birçok organı ve üriner sistemini ve ayrıca tiroid bezlerini etkilediği belirtilmektedir. Endokrin bozucu yapıya sahip bileşikler, çevrede doğal bir şekilde rastlanabileceği gibi sanayi ve endüstriyel üretimler neticesinde çevreye atılabilmektedirler. Değişen tüketim alışkanlıklarına göre dondurulmuş, paketlenmiş ve konserve yiyeceklere olan talebin artmasıyla birlikte ambalaj ve paketlemede kullanılan Bisfenol A'nın (BFA) gıdalara kütle transferi yoluyla geçiş yaptığı gözlemlenmiştir. BFA varlığının çevreye yayılımı, atıksu arıtma tesislerinin deşarj sularının yayılımından kaynaklanmaktadır. BFA'nın yaygın kullanımı ve çok çeşitli uygulamaları, toksisitesi ve östrojen reseptörlerini bloklayarak taklit etmesi nedeniyle endişelere sebep olmaktadır. Kullanımının artışıyla birlikte gelecekte polikarbonat yapılı atık miktarının artış göstermesi beklenen sonuçlardan biri olmaktadır. Bu nedenle, etkili bir yöntem ile BFA kimyasalının bozunmasını sağlamak önemli keşiflerden biri olmaktadır. Yüksek verim elde edilmesi gözönüne alındığında BFA'nın arıtımı için ileri oksidasyon süreçlerinin su ve atıksuda yer alan BFA giderimi için uygun işlem olduğu belirtilmektedir. Yapılan bu tez çalışmasında canlı yaşamını olumsuz etkileyen BFA'nın iki farklı yöntem ile giderimi çalışılmıştır. Katalitik ozonlama ve fotokatalitik ozonlama işlemleri gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada n-TiO2 içeren sentetik BFA numunelerinde, pH, ozon dozu, n-TiO2 dozu, UV ışık gücü ve süre parametreleri üzerine çalışmalar yapılmıştır. Deneysel verilerde katalitik ozonlama prosesinde optimum şartlar pH 6,32, ozon dozu 1200 mg/L, n-TiO2 dozu 50 mg/L ve süre 12,5 dak. olarak belirlenmiş ve yüzde giderim verimi %95,45 olarak elde edilmiştir. Fotokatalitik ozonlama prosesinde optimum şartlar pH 6,32, ozon dozu 1200 mg/L, n-TiO2 dozu 50 mg/L, UV ışık gücü 12 W ve süre 12,5 dak. olarak belirlenmiş ve yüzde giderim verimi %99,09 olarak elde edilmiştir.
According to the studies examined and conducted in recent years, one of the remarkable issues is that when endocrine-disrupting compounds pass into the living body, they change and copy the activities of endogenous chemicals synthesized by the endocrine system. It is indicated that these compounds not only affect the endocrine system but also affect many organs and urinary systems, as well as the thyroid glands. Compounds with endocrine-disrupting structure can be encountered naturally in the environment or they can be thrown into the environment as a result of industry and industrial production. It has been observed that Bisphenol A (BPA), which is used in wrapping and packaging, is transferred to foods by mass transfer with the increase in demand for frozen, packaged, and canned foods according to changing consumption habits. The spread of the presence of BPA to the environment is due to the spread of the discharge waters of the wastewater treatment plants. The widespread use and wide variety of applications of BPA raise concerns due to its toxicity and mimicry by blocking estrogen receptors. With the increase in its use, it is one of the expected results that the amount of polycarbonate-structured waste will increase in the future. For this reason, it is one of the important discoveries to degrade the BPA chemical with an effective method. Considering the high efficiency, it is indicated that advanced oxidation processes for the treatment of BPA are suitable for the removal of BPA in water and wastewater. In this thesis study, the removal of BPA, which negatively affects living life, has been studied with two different methods. Catalytic ozonation and photocatalytic ozonation processes were carried out. In this study, studies on pH, ozone dose, n-TiO2 dose, UV light intensity, and time parameters were carried out on synthetic BPA samples containing n-TiO2. In the experimental data, optimum conditions in the catalytic ozonation process were determined as pH was 6.32, ozone dose was 0.12 g/L.h, the n-TiO2 dose was 50 mg/L and duration was 12.5 min and the percentage removal efficiency was determined as 95.45%. The optimum conditions in the photocatalytic ozonation process were determined as pH was 6.32, ozone dose was 1200 mg/L, the n-TiO2 dose was 50 mg/L, UV light intensity was 12 W and duration was 12.5 min and the percentage removal efficiency was determined as 99.09%.