Türkiye’de vergi aflarının mükellefler üzerindeki etkileri: Sakarya ili örneği

Abstract

Vergi gelirlerleri kamu gelirlerinin büyük bir kısmını oluşturmaktadır. Ancak vergi sistemindeki aksaklıklar ve hükümetlerin vergiye ilişkin tutumlarındaki etkinliksizliği mükelleflerin vergiye uyumlarını bozmakta ve devletin temel gelir kaynaklarından birinden yeterince yararlanamamasına sebep olmaktadır. Bu sebeple gelirlerini artırmak isteyen hükümetler vergi aflarına başvurmaktadırlar. Vergi afları kısa sürede hızlı bir şekilde vergi gelirlerini artırması ve yargının ve kurumların yükünü azaltması gibi sebeplerle tercih edilmekle birlikte alacakların ve cezaların bir kısmından vazgeçilmesi, vergi uyumunu ve vergi bilincini azaltması ve vergi sistemine olan güvenin azalması gibi sonuçlar da doğurmaktadır. Bu çalışma Türkiye'de Sakarya ilini baz alarak, vergi aflarının vergi mükellefler üzerindeki etkisi olup olmadığını araştırmayı amaçlamaktadır. Çalışma kapsamında, 353 denekten elde edilen veriler dikkate alınmıştır. Araştırmanın güvenilirliği Cronbach Alfa Katsayısı yöntemi ile test edilmiştir. Ölçeklerin geçerliliği için ise Faktör analizi yöntemi kullanılmıştır. Ölçeklerin güvenilirlik ve geçerlilikleri belirlendikten sonra araştırma hipotezleri T testi ve Anova testi aracılığıyla doğrulanmıştır. Buna göre mükellefler vergi aflarının gerekliliği konusuna orta düzeyde katılırlarken, vergi affının politik nedenlerle çıkarıldığına yüksek düzeyde katılmaktadırlar. Buna ek olarak mükellefler vergi aflarının vergi kaçıranların ödüllendirilmesi olduğuna ve tekrar af çıkmasının bekleneceğine ilişkin katılımları da yüksek gerçekleşmiştir.

SUMMARY