Vergi yükünün adaletli ve dengeli dağilimi üzerine bir analiz

Abstract

Türkiye'de vergi yükü, gündemi sürekli olarak meşgul eden bir kavram halini almıştır. Bu durumun temel sebebi vergi tanımının devlet açısından bakıldığında toplumsal ihtiyaçların karşılanması, bireysel açıdan bakıldığında ise gelirlerin bir kısmının zorunlu olarak kamuya aktarılması olarak tanımlanmasıdır. Bu noktada insanların vergi kavramını külfet olarak veya devlet harcamalarının karşılığı olarak görmesini sağlayan temel kavram ise vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımıdır. Bu çalışmanın amacı vergi yükü ve adaletinin gerçekte birçok değişkenden etkilenen bir kavram olduğunu ortaya koymak ve vergi adaletine etki eden unsurların vergi uygulayıcısı konumunda olan katılımcılar üzerinden değerlendirmesinin yapılmasıdır. Çalışma kapsamında öncelikle vergi adaleti kavramının ortaya koyulması hedeflenmiş vergi yüküne etki eden faktörlerin uygulamada nasıl olduğu, nelerin eksik yapıldığı ve nelerin yapılması gerektiği konularının ortaya koyulması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda vergi adaletini etkileyen unsurlar üzerinden alanda uzman 18 kişi ile yarı yapılandırılmış mülakat görüşmeleri gerçekleştirilmiştir ve elde edilen sonuçlar nitel veri analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Vergi adaletini etkileyen unsurların Türkiye'de uygulanmakta olan vergi sistemindeki karşılıklarını, artılarını ve eksilerini ortaya koyabilmek amacı ile nitel veri analiz yöntemi kullanılarak sorunlar tespit edilmiş ve çözüm önerileri sunulmuştur. Sonuç olarak çalışma kapsamında, Türkiye'de vergi yükünün adaletli ve dengeli dağılımı için mevzuat açısından kapsamlı bir literatüre sahip olunduğu ancak uygulamada istenilen sonuçların elde edilemediği ve uygulama noktasında ciddi sorunların var olduğu sonucu elde edilmiştir.

SUMMARY