19. YY Romantik manzara resminde kaos olgusu

Abstract

Kaos ile başlayan evren, kaos ile son bulacaktır. İnanç sisteminde ve bilimde evrenin ilk yaradılışıyla ilişkilendirilen kaos, gündelik hayattın her alanında kullanılan bir kavramdır. Daha çok kargaşa, karmaşa gibi bir anlama karşılık gelen kaos, kozmosun düzenini yıkıcı bir güce sahiptir. Kaos'un sanat alanına konu olması Rönesans öncesine dayanıyor olsa da, 19. Yüzyıl Romantik manzara resimlerinde ön plana çıkarak, kavram felsefe ile temellendirilmiştir. Bunun en önemli sebeplerinden biri, dönemin filozoflarının Romantik sanatçılara ilham kaynağı olmasıdır. Özellikle Edmund Burke ve Immanuel Kant'ın "yüce ve güzel estetiği" üzerine düşünceleri yüceyi kaosla ilişkilendirerek bu olguya farklı bir bakış açısı kazandırmıştır. Romantik ressamları derinden etkileyen bu düşünceler, onları "yüce" bağlamındaki kaosu manzara resimlerine taşımış, farklı bir bakış açısı kazandırmış ve manzara resmini bir tür resmi olarak doğanın salt taklidinden çıkartıp, düşünsel bir içerik kazanmasına ve duyguların aktarımı noktasında bir ifade bağlamına dönüşmesine neden olmuştur. Romantik manzara resimlerinde kaos, daha çok doğa-insan çerçevesi içerisinde ele alınmıştır. Diğer yönden ise dini bir perspektiften ele alınıp, cennet-cehennem ve kıyamet senaryoları ile kaos, yüceyi anlatmanın bir yöntemi olmuştur. Bu çalışmada; Kaos'un farklı alanlardaki tanımlarından ve anlatılarından yola çıkarak, Romantik manzara resimleri ile ilişkileri tespit edilmeye çalışılmış; sanat tarihinde öne çıkan eserler incelenmiş ve referans alınan sanatçıların yapıtları üzerinden kaos kavramı analiz edilmeye çalışılmıştır.

The universe that starts with chaos will end with chaos. Chaos, which is associated with the creation of the universe in belief systems and science, is a term used in every field of daily life. Meaning mostly disorder and disruption, chaos has a devastating power against the order of the universe. Even tough chaos theme is present in pre-Renaissance era, by coming into prominence in landscape paintings in the Romantic movement in the 19th century, this term is founded itself with philosophy. One of the most important reasons for this is being inspiration of the philosophers of the era for romantic artists. Particularly, the ideas of Edmund Burke and Immanuel Kant on "sublime and beauty aesthetics" associates sublime with chaos and this, adds a different point of view to the phenomenon. These ideas profoundly affected the painters of the Romantic movement, made them reflect chaos in the context of sublime in their landscape paintings, gained them new perspectives and saved landscape paintings from being merely an imitation of nature and caused it to have an intellectual content and to turn into a means of expression conveying feelings. Chaos in Romantic landscapes is mainly addressed in the context of nature – human. Additionally, it is represented religiously and became a way of expressing sublime with heaven – hell and apocalypse scenarios In this study, by starting the definition and narrative of chaos in different fields, its relation with landscape paintings of Romantic movement is tried to be determined, related works are studied in terms of art history and through the works of referenced artists the concept of chaos is tried to be analysed.