Algılanan Nepotizmin Örgütsel Sessizliğe Etkisi

Abstract

İşletmelerin ekonomik sosyal amaçlarına ulaşması için tüm çalışanların kendilerini örgüte ait hissetmeleri ve örgüt adına verilecek kararlara katılım sağlaması gerekmektedir. Kendini geri çeken, sessiz kalma eylemini sergileyen çalışanlar örgüt için önemli bir sorun olarak görülmektedir. Dolayısıyla örgütsel sessizliği, olumlu ya da olumsuz yönde etkileyebilecek her türlü faktörün araştırılması oldukça önemlidir. Örgütlerde sessizliği etkileme potansiyeli olan faktörlerden birisi de çalışanların nepotizm algıları olarak değerlendirilebilir. Nepotizm, doğası gereği örgütsel ortamda adaletsizlik, güvensizlik ve performans gibi birçok değişkeni doğrudan etkileyebilmektedir. Öte yandan yazında nepotizm örgütsel sessizlik ilişkilerini inceleyen sınırlı çalışma olduğu belirtilebilir. Bu bağlamda bu çalışmada nepotizmin örgütsel sessizlik ve alt boyutları üzerindeki muhtemel etkilerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda Sakarya'da faaliyet gösteren işletmelerde çalışan 263 kişiye online anket yöntemi uygulanmış ve elde edilen veriler istatistiki analizler vasıtasıyla incelenmiştir. Veriler, IBM SPSS programı aracılığıyla, bağımsız örneklemler T-Testi, one-way ANOVA, korelasyon ve regresyon analizleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular incelendiğinde, nepotizmin örgütsel sessizlik üzerinde etkisi olduğu saptanmıştır. Benzer şekilde, nepotizmin örgütsel sessizlik boyutları üzerinde de etkisi bulunmaktadır. Çalışanların nepotizm algısına sahip olması, sessiz kalma davranışlarını artırmaktadır. Çalışanların nepotizm algısı eğitim, yaş ve medeni hal gibi demografik değişkenlere göre farklılık göstermezken, cinsiyet ve aylık gelir demografik değişkenlerine göre farklılık göstermektedir. Erkeklerin, kadınlara nazaran nepotizm algısının yüksek olduğu görülmektedir. Öte yandan aylık gelir düzeyi düştükçe nepotizm algısı artmaktadır. Çalışanların kabullenici sessizlik, korunma amaçlı sessizlik ve koruma amaçlı sessizlik algıları yaş ve aylık gelir değişkenine göre farklılık gösterirken medeni hal ve cinsiyet değişkenine göre farklılık göstermemektedir. Eğitim değişkenine bakıldığında ise çalışanların koruma amaçlı sessizlik algılarında farklılık bulunurken, kabullenici sessizlik ve korunma amaçlı sessizlik algılarında farklılık bulunmamaktadır. Genel olarak bakıldığında, yaş aralığı düştükçe sessizlik davranışı sergileme eğilimi artmaktadır. Katılımcıların aylık geliri arttıkça, sessizlik düzeyleri azalmaktadır.

İn order for businesses to achieve their economic and social goals, all employees must feel belonging to the organization and participate in the decisions to be made on behalf of the organization. Employees who reject talking and exhibit the act of silence are seen as an important problem for the organization. Therefore, it is very important to investigate all kinds of factors that can affect organizational silence in a positive or negative way. One of the factors that has the potential to affect silence in organizations can be evaluated as employees' perception of nepotism. Nepotism, can directly affect many variables such as injustice, insecurity and performance in the organizational environment. On the other hand, it can be stated that there is a limited study examining the relations between nepotism and organizational silence in the literature. In this context, this study aimed to determine the possible effects of nepotism on organizational silence and its sub-dimensions. The online survey method was applied to 263 people working in enterprises operating in Sakarya and the data obtained were analyzed through statistical analysis. The data were evaluated by using independent samples t-test, one-way ANOVA, correlation and regression analysis through IBM SPSS program. When the findings were examined, it has been found that nepotism has an effect on organizational silence. Similarly, nepotism has an effect on organizational silence's sub-dimensions. Employees' perception of nepotism increases their silence behavior. Employees' perception of nepotism does not differ according to demographic variables such as education, age and marital status, while gender and monthly income differ according to demographic variables. It is seen that men have a higher perception of nepotism than women. On the other hand, as the monthly income decreases, the perception of nepotism increases. All organizational silence dimensions vary according to age and monthly income demographic variables, but do not differ according to demographic variables such as gender, marital status. Procial silence varies to education level but acquiescent silence and defensive silence do not vary to education level. In general, the tendency to exhibit silence behavior increases as the age range decreases. As the monthly income of the participants increases, their level of silence decreases.