Depolanan Eritrositlerde Zamana Bağlı Olarak Biyokimyasal Depo Lezyonlarında Gözlenen Değişiklikler: Rosmarinik ve Alfa Lipoik Asitin Koruyucu Etkisi

Abstract

Özet Transfüzyon için depo edilen eritrositler 2-6 °C’de ve uygun şartlar altında 42 gün kadar depolanabilmektedir. Depolanan eritrositlerde, depolamanın ilk evresinden başlamak üzere morfolojik, biyokimyasal ve fonksiyonel birtakım değişiklikler meydana gelmekte ve bunların tümü depo lezyonları olarak isimlendirilmektedir. Bu depo lezyonlar, geçen zamana bağlı olarak eritrositlerin yaşam sürelerini ve verimliliklerini olumsuz yönde etkilemektedir. Eritrositlerin maksimum depolama süreleri ve etkinlikleri, depolandıkları ortam ve koruyucu solüsyonların içeriğine bağlıdır. Bu nedenle eritrositlerin depolama sürelerini daha uygun bir şekilde artırmak için yoğun çalışmalar yapılmaktadır. Bu amaca yönelik olarak yapılan çeşitli çalışmalarda, depo lezyonlarının en aza indirilmesi ve eritrositlerin yaşam sürelerinin uzatılması için çeşitli koruyucu solüsyonlar geliştirilmiş ve bu solüsyonlara vitamin E, vitamin C, melatonin gibi çeşitli antioksidanların ilavesinin olumlu koruyucu etkileri rapor edilmiştir. Yaptığımız bu çalışmada antioksidan özellikleri bilinen Rosmarinik ve Alfa Lipoik Asit’in depolanmış insan eritrositlerindeki zamana bağlı biyokimyasal depo lezyonlarına karşı koruyucu etkilerinin araştırılması amaçlandı. Bu amaçla sağlıklı 10 gönüllüden CPDA (sitrat-fosfat-dekstroz-adenin) içeren kan torbalarına birer ünite kan alınarak lökositleri uzaklaştırıldı ve SAGM (saline, adenin, glukoz, mannitol) içeren eritrosit torbalarında depolandı. Her vericinin eritrosit paketi üç eşit parçaya bölünerek transfer torbalara aktarıldı. Birinci gruptaki eritrositlere herhangi bir işlem yapıldı ve bu grup kontrol grubu olarak kabul edildi (n=10). İkinci grup eritrosit paketlerine 10 µg/mL Rosmarinik Asit, üçüncü grup eritrosit paketlerine 10 µg/mL Alfa Lipoik Asit ilave edildi (sırasıyla Rosmarinik Asit ve Lipoik Asit grubu). Her üç grupta da +4 °C’de bekletilen eritrosit paketlerinden başlangıç, 14, 28, 42 ve 56’ıncı günlerde numuneler alındı. Bu numunelerde eritrositlerin oksidasyona duyarlılığı, Total oksidan Seviye (TOS), Total Antioksidan Seviye (TAS) Ölçümü, Oksidatif Stres İndeksi (OSI) hesaplaması, ATP, 2,3-bifosfogliserat, katalaz (CAT), süperoksid dizmutaz (SOD), glutatyon peroksidaz (GSH-Px), redükte glutatyon (GSH), ortalama eritrosit sayısı ve hacmi belirlendi. Parametreler başlangıç günü ile karşılaştırıldığında MDA ve invitro oksidasyon duyarlılık düzeylerinin zamanla arttığı (p<0,05), katalaz ve GSHPx düzeylerinin 14. günde artmış olduğu, OSI'nin 28., 42. ve 56. günlerde yükseldiği (p<0,05) tespit edildi. SOD, ATP, 2,3BPG, MCV, HGB, MCH, MCHC düzeylerinde ise zamanla değişiklik olmadığı ölçüldü. Bu sonuçlar; rosmarinik asit ve lipoik asitin depo eritrositlerde kısmen ATP’yi koruyucu etkilerini gösterse de; ne oksidan-antioksidan statü ne de biyokimyasal depo lezyonlarını önleyerek eritrosit yaşam kalitesi üzerine kayda değer olumlu bir etkilerini göstermemiştir. Anahtar kelimeler: Depo eritrosit, lipoik asit, rosmarinik asit, biyokimyasal depo lezyonları

Abstract The stored erythrocytes for transfusion can be stored at 2-6 ° C and under suitable conditions for up to 42 days. In the stored erythrocytes, morphological, biochemical and functional changes occur starting from the initial stage of storage, all of which are called storage lesions. These storage lesions affect the life span and productivity of erythrocytes negatively depending on the elapsed time. The maximum storage times and activities of erythrocytes depend on the contents of the environment and preservative solutions they contain. Therefore, intensive studies are carried out to increase the storage times of erythrocytes more appropriately. In various studies for this purpose, various preservative solutions have been developed for minimizing storage lesions and prolonging the life span of erythrocytes, and positive protective effects of the addition of various antioxidants such as vitamin E, vitamin C, melatonin to these solutions have been reported. In this study, we aimed to investigate the protective effects of Rosmarinic and Alfa Lipoic Acid, which have antioxidant properties against time-dependent biochemical storage lesions in stored human erythrocytes. For this purpose, blood was collected from 12 healthy individuals with blood units containing CPDA (citrate-phosphate-dextrose-adenine) to remove leukocytes and stored in erythrocyte bags containing SAGM (saline, adenine, glucose, mannitol). The erythrocyte package of each donor was divided into three equal parts and were transferred to null bags. No procedure was performed on the erythrocytes in the first group and this group was accepted as the control group (n = 10). 10 μg / mL of Rosmarinic Acid was added to the second group of erythrocyte packages and 10 μg / mL of Alpha Lipoic Acid was added to the third group of erythrocyte packs (respectively Rosmarinic Acid and Lipoic Acid group). Samples were taken from erythrocyte packs kept at + 4 ° C in the beginning, 14th, 28th, 42nd and 56th days in all three groups. In these samples, erythrocytes oxidation susceptibility, total oxidant level (TOS), total antioxidant level (TAS) measurement, oxidative stress index (OSI), ATP, 2,3- biphosphoglycerate, catalase (CAT), superoxide dismutase (SOD), glutathione peroxidase (GSH-Px), reduced glutathione (GSH), mean erythrocyte count and volume were determined. Although the differences in the mean values of the measured parameters compared to the three groups were somewhat different, these differences were not meaningful in that they were completely different from Rosmarinic and Alpha Lipoic Acid groups or from the control group of these two groups (p> 0.05). However, when the means of the parameters measured in the groups were compared with the beginning day means in themselves, the MDA and invitro oxidation susceptibility levels were increased with time in all three groups (p <0,05) and catalase and GSHPx levels increased on the 14th and 56th day (p <0.05). ATP 15 was decreased in the control group (p <0,05) but not in rosmarinic acid group (p> 0,05) and also lipoic acid group was significantly decreased at 56 days (p <0,05). SOD, ATP, 2,3BPG,MCV, HGB, MCH, MCHC levels did not change in time (p> 0.05). These results shown that; although rosmarinic acid and lipoic acid show some protective effects on ATP in storage erythrocytes, neither oxidant-antioxidant status nor biochemical storage lesions have been shown to have a favorable effect on erythrocyte quality of life. Keywords: Storage erythrocytes, lipoic acid, rosmarinic acid, biochemical storage lesions