Hazine-i Evrak, Tahlili Fihrist, inceleme ve seçilmiş yazılar

Abstract

Bu çalışmada 1881-1886 yılla rı arasında 68 sayı olarak yayımlanan Hazîne-i Evrak dergisi incelenmiştir. Fransız ihtilâline kültürel manada zemin teşkil eden 18. Yüzyıl Fransız ansiklopedist anlayışına paralel bir şekilde Tanzimat aydını için Batılılaşma yolunda bir okul işlevi gören, belki de edebiyatımızın ilk ansiklopedist dergisi Mecmua-i Fünûn (1862- 1865/ 1867 /1 883) dan sonra aynı ansiklopedist üslûbu devam ettirmeyi başaran, modern Türk edebiyatının gelişmesinde önemli bir boşluğu doldurarak hizmet vermiş ilk ciddi dergilerimizden Hazîne-i Evrak 'ı üç ana kısımda inceledik. Tezin giriş bölümünde öncelikle H. Evrak dergisinin inceleme safhaları üzerine açıklayıcı bilgiler verildi. Aynı bölümde çalışmamızın daha sonraki safhalarına temel olacak şekilde, 1881-1886 döneminin genel görünümü, gazete ve dergiciliğin bu dönemdeki yeri; aynı süreçte yayın yapan gazete ve dergiler üzerinde bilgiler mevcut. Birinci bölümde Hazîne-i Evrak dergisi özellikleriyle ele alındı ve yazar kadrosu tanıtıldı. İlk aşamada yazar adlarının alfabetik sıralamasına göre düzenlenen, ikinci aşamada ise yine alfabetik olarak bu kez konu adlarına göre tasnif edilen tahlilî fihristler tezin ikinci bölümünü oluşturdu. Tezin son bölümü olan üçüncü bölümde Hazîne-i Evrâk'da yeralan yazılardan "şiir, tercüme şiir, manzum hikâye ve tercüme manzum hikâye" başlıkları altında topladığımız eserlerin latin harflerine çevirileri mevcuttur.

In this work the magazine called "Hazîne-i Evrak", which has been published as 68 volume between the years 1881 an 1886 is analysed. As is known the French literature in the 1 8th centry the backround of the French revolation. "Mecmua-i Fünûn" was perhaps the first magazine in our literature that had had an ancyclopaedic character in line with the French counterpart. This magazine (in the era of Tanzimat) was like a school for the Tanzimat intellectuals on the way to westernization. A serious magazine "Hazîne-i Evrak" followed the same structure after "Mecmua-i Fünûn" and allowed the developments in modern Turkish literature. We analysed Hazîne Evrak in three main sections. Before the first part which is introduction the investigation phase of the magazine is given. Here, the general situation in 1881-1886 period and the place of news and media in this era together with some information about newspapers and magazines are presented. In the first part "Hazîne-i Evrak" is introduced together with its writers. The first phase is the indexation of tities "indexed survey" according to the alphabetical ordering of the writers. The second phase is the same indexation but this time according to the subjects. In the last section the subjects. In the last section the writings indexed under the subjects of "poems, translated poems, rhthmical stories, translated rhthmical stories" are converted to latin alpahet.