ÖZET "Kur'an'da Tevbe Kavramı" konusunu ele alan bu çalışma, tevbenin mahiyetinin daha iyi anlaşılmasını ve kulların tevbe ile Allah'a dönüşlerini teşvik için atılan küçük bir adım olmayı amaçlamaktadır. Konu her ne kadar "konulu tefsir" sahasına giriyorsa da, bizce Kelam ilminin verileriyle konuya bakılmıştır. Bu yüzden de "Kelam'da Tevbe" adıyla ayrı bir başlık veya bölüm açılmamış, kelamcıların kanaatları konunun içine serpiştirilmiştir. Birinci Bölüm'de günahın tanımı ve günahla ilgili diğer kavramlar anlatılarak, insanı günaha sevkeden dahili ve harici faktörler belirtilip, ayet ve hadislerde geçen günah çeşitleri üzerinde durulmaya çalışılarak, günah ve iman ilişkisi izah edilmeye gayret gösterilmiştir. İkinci Bölüm'de tevbenin sözlük ve terim manaları açıklanarak Kur'an-ı Kerim'deki manaları izah edilmeye çalışılmış, en meşhur tevbe ayetinde geçen tevbe-yi nasuhun üzerinde genişçe durulmaya çalışılarak Kur'an'da geçen bazı tevbe hadiseleri örnek olarak zikredilmiştir. Üçüncü ve son bölüm'de ise, tevbenin önemi, hadislerde geçen bazı örneklerle vurgulanıp tevbe çeşitleri, büyük-küçük günahlar ve yeis halindeki tevbe izah edilerek tevbenin kabulü, şartları, zamanı belirtilip tevbe namazı anlatılarak tevbenin hükmü konusu izah edilmeye çalışılmıştır. Çalışma sahamız, konunun adından da anlaşılacağı gibi, Kur'an'da Tevbe Kavramı olması münasebetiyle kelami mezheplerin konuya bakış açıları izah edilmeye çalışılmış, konunun Kur'ân, hadis ve kelam açısından işlenmesi için gayret gösterilmiştir. Bu mütevazi çalışmayla tevbenin insan hayatında önemli bir yerinin olduğu vurgulanmaya çalışılmış, Kur'an'da geçen bazı tevbe tasvirleri ve bazı sahabilerin başlarından geçen tevbe hadiseleriyle günümüzde yaşayan bir müslümanın günahından dolayı güzel ahlak, iyilik ve faziletten kopmayacağını; tevbe yoluyla bu güzel vıhasletlerin yeniden kazanılabileceğini; af ve mağfiret kapısının açık olduğu izah ve ifade edilmeye çalışılmıştır.
This study which deals with "The concept of Repentance in Qur'an" aims to be a little step taken to make the essence of repentance clearer and to encourage people in returning to God. In spite of the fact that such a study belongs to the area of "Tafsir with a certain subject", it was studied from the point of view of the discipline of Kalam. For this reason, a separate chapter naming "Repentance in the Kalam discipline" was not appropriated, instead the opinions of Kalam scientists were distributed in the study. In the first chapter, the analysis of the definition of sin and other related concepts, the inner and outer factors that push human towards sin, various kinds of sin in the Qur'anic verses and Hadiths, took place and by that way the relation between sin and belief was tried to explain. In the second part, it was dealt from the linguistic point of view and its various meanings in the Qur'an. The "Tevbe-i Nasuh" which is the most famous kind of repentance in Qur'an and other repentance examples (Adam, other prophets) in it were analyzed. In the third and last part, the importance of repentance was emphasized by leaning on some examples in the Prophetic hadiths. Also various kinds of repentance (such as, repentance for big and little sins, at the time of despair) were explained and lastly by putting ahead the acceptance, conditions, timing of repentance, its juridical stand was explained. Since this is a study from Qur'anic point of view, the opinions of Kalam scientists were inserted into the study and the subject was tried to study from the Qur'anic, Hadith and Kalam point of views. vniWith this modest study, it was emphasized that repentance has an important role in the human life, and conveyed that a Muslim of our age shouldn't loose morals, kindness, virtues and he could have these good merits again through repentance and the door of forgiveness and grace was open, by some descriptions of repentance in Qur'an and occassions of repentance occurred during the time of Prophet Muhammad.
