Yerel yönetimlerin varlık nedenlerinin başında, halkın ortak yerel ihtiyaçlarının karşılanması gelmektedir. Bu nedenle yerel yönetimler görevlerini yürütürken, hizmette etkinliği sağlanmak zorundadırlar, Gerek "yerel kamu hizmeti" kavramı, gerekse "hizmet etkinliği" anlayışı sürekli değişmekte ve kapsamı genişlemektedir. Yerel yönetim kuruluşları da bu değişme ve gelişmelere ayak uydurmak zorundadırlar. Bugün il özel idareleri merkezi yönetimle iç içe girmiş, kendi varlıklarını gösterememiş ve merkezi yönetim adına iş gören bir emanet komisyonu haline gelmiştir. Kırsal yörelere hizmet götürmede hala büyük bir boşluk vardır. Bugün taşrada il özel idareleri ile merkezi yönetim aynı hizmetleri yürütmekte, bu durum ise hizmetlerin yürütülmesinde çatışmaya sebep olmaktadır. Bunların izole edilmesi ve her kuruluşun görev alanının açıkça belirlenmesi gerekir. İl özel idarelerinin bunların dışında, kaynaklarda yetersizlik, görevlerde belirsizlik, kendine has teşkilat ve personelin yokluğu ve merkezi yönetimin il özel idareleri üzerinde koyu bir vesayetinin olması gibi bir takım problemleri de mevcuttur. Yapılan bu çalışmada, ülkenin önemli fakat, yukarıdaki nedenlerden dolayı varlıkları dahi tartışma konusu olan il özel idarelerinin yerel hizmetlerin yürütülmesinde etkinliğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Van İl Özel İdaresi merkez alınarak yürütülen araştırmada Türkiye'deki tüm il özel idarelerinin, görevlerini yürütürken karşılaştıkları problemler belirlenmeye çalışılarak, Türkiye ve Van ölçeğinde il özel idarelerinin hizmet etkinliklerine etki eden faktörler sorgulanmıştır. Bu çalışma bir tür veri çalışmasıdır. 1990 sonrası ile sınırlı tutulmuş ve iki temel başlık allında toplanmıştır. İlk başlık altında, yerel kamu hizmeti ve il özel idarelerinin yapısı, görevleri ile gelir kaynaklan üzerinde durulmuştur. İkinci başlık altında ise, hizmet etkinliği açıklandıktan sonra Van İl özel İdaresinin yürüttüğü hizmetler ve bu hizmetlerin finansmanı ile Van İl özel İdaresinin iştirak ettiği şirketlerinin değerlendirilmesiyle sınırlı tutulmuştur. Sonuç olarak, Türkiye ve Van ölçeğinde hizmet etkinliğinin gelişmiş ülkelere göre gerçekleşmediği, problemleri giderilmeden il özel idarelerinin hizmetlerinde etkinliğinin sağlanmasının mümkün olamayacağı görülmüştür.
THE EFFECTIVENESS OF SPECIAL PROVINCIAL ADMINISTRATIONS IN PROVIDING LOCAL PUBLIC SERVICES Local government exits mainly to carry out public services to meet local shared public needs. They need to provide these services effectively. The concepts of local public service and effectiveness in public service change and their extent broaden in order to meet new demands. Because they are too integrated to the central government the Special Provincial Administrations cannot function autonomously and do not have an important role in the execution of local public services. This ineffectiveness is especially apparent in the public services provided to rural areas. In this areas central authority and the Special Provincial Administrations both carry out the same services, Which causes some confusion and tension between the two in the conduct of public services. Therefore, the representatives of central authority in a province end the Special Provincial Administrations need to be separated and their tasks and functions need to be defined clearly. The Special Provincial Administrations have some other important problems such as insufficifnert financial sources, ambiguity in their functions and tasks, the lack of autonomous organizational structure and personnel, and very close supervision of central government over the Special Provincial Administrations. This study includes data only from post- 1990 period and consists of two parts. First, the concept of local public service, the organizational structure of the Special Provincial Administrations, their tasks and finanacial resources are discussed. Noxt, after defining the concept of ineffectiveness, the ways local services carried out by the Special Provincial Administrations are financed in Van and the companies established or supported by the Special Provincial Administrations to carry out some services are evaluated. It is concluded that the Special Provincial Administration in Van and the Special Provincial Administrations in general do not function effectively when compared to those in developed countries. Their problems need to be determined and addressed if they will function effectively. Keywords: Local government, local democracy, Special Provincial Administrations, local public services, Effectiveness in public service and local authority
