Tarihte, 1868'de Galatasaray Lisesinin kuruluşuna kadar giden "Lise", Türk Eğitim sisteminde çok önemli bir yere sahiptir. Geleneksel olarak geçmişte lisenin amacı, küçük bir elit gruba, devlet kademesinde yüksek mevkiler hazırlamaktı. Ayrıca lise genel kültür veren ve öğrencilerini üniversiteye hazırlayan bir eğitim kurumu idi. 1950'lerden sonra lise öğrencilerinin sayısında belirgin artışlar kaydedilmiş olması, normal liselere ilave olarak, bir çok endüstri meslek liseleri ve daha sonraları da teknik lise ve Anadolu teknik liselerinin de açılmalarını sağlamıştır. Böylece liseler, genel kültürü oluşturma ve üniversiteye hazırlama yanında, meslek liseleri ile de gençliği mesleğe hazırlamaya yönelik hizmet verebilmiştir. Lisenin Türk eğitim sisteminde istisna bir yerinin olmasına rağmen, Türkiye'de lise ile ilgili araştırmalar yok denecek kadar azdır. Bu çalışma, bu boşluğu doldurmaya yönelik olarak hazırlanmıştır. Bu araştırma Adapazarı 'nın 7 lisesini; Normal, Süper, Ticaret lisesi, Endüstri Meslek, Teknik ve Anadolu Teknik liselerini de içeren bir alan araştırmasıdır. Çalışmada bu yedi lisede verilen dersler ve okulların sosyal organizasyonu, kültürü, öğretmen-öğrenci ilişkileri ile eğitim programlan iki dönem süresince kapsamlı olarak incelenmiş, okullar arasında karşılaştırmalar yapılarak Türkiye'deki ortaöğretim gerçeği ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışma; normal lise öğrencileri ile süper lise öğrencilerinin akademik ilgi ve basanları açısından nasıl farklılıklar gösterdiğini ve öğretmenlerin süper lise ve normal lise öğrencilerine yönelik değer yargılannın öğrencilere nasıl farklı nitelikte bilgiler ile yansıdığını ortaya koymaya çalışmaktadır. Araştırma, aynca öğretmen ve öğrenciler arasındaki problem ve çatışmalar ile öğretmenler ve okula idaresi arasındaki ilişkileri ele almaktadır. Okulun içinde bulunduğu olumsuz şartlar ve öğrenci ilgisizliğinin öğretmenler üzerindeki olumsuz etkileri vurgulanarak, birçok öğretmenin derslerde disiplini sağlamaktan, eğitim ve öğretim ortamı yaratamadığı ve istenilen verimin alınmadığına dikkatler çekilmiştir. Son olarak çalışma, ortaöğretim kurumlannın yeniden nasıl yapılandınlacağı konusuna ilişkin yorumlamalar ile tamamlanmıştır.
Turkish Lise, which its history goes as far back as the establishment of Galatasaray Lise in 1868, is a unique institution in Turkish educational system. Historically, the purpose of Turkish Lise was to train a small group of Turkish elite for high positions in the government. But after 1950's, Lises' student body has grown rapidly. In addition to normal Lises, many vocational and technical lises, Anadolu Lises and Anadolu Technical lises were opened. Lises have become such institutions which have prepared their graduates not only for universities but also for various Jobs. Although Turkish lise İs an important institution in Turkish educational system, it has not been studied enough. This study is intended to fill this gap. The presente study investigates seven different types of lises; Normal, Super, Trade vocational and Technical, Technical, Anadolu Technical and Private Normal lise in Adapazarı region. The study aims to explore social organizations, culture, students, teachers and curriculum ( overt and hidden ) of these scholls by using an interpretive research approach. The data used in this study includes two semester long classroom observations, interviews with teachers and students and an overview of writen documents and textbooks. The study discusses how students of Super Lise and Normal Lise differ in their academic interest and success. And how teachers' perceptions of Super Lise and Normal lise students determine what knowledge teachers make available for their students. The study also deals with the conflict and tension between students an teachers as well as teachers and school administration. By companing eduacation provided in normal lise with education in vocational and technical lise the study argues that vocational and technical lise is not training skilled people demanded by dhe nation's economy. Because of the poor conditions and lack of student interest in this secondary school, teachers are not eager to tecah much. Even if they want to teach there isn't any body to listen to them. In many clasrooms teachers spend most of their class time to keep students quit and in order. The study discusses main problems in this school and Anadolu Technical and Technical lise as well. Private lise is differen from these government schools in many respects. Finally, study suggest some ideas in orter to reconstruct secondary schools in Turkey. vui
