Kurumların başarı değerlemesinde EFQM mükemmellik modelinin kullanılması ve bir uygulama

Abstract

ÖZET Günümüzde bir çok firma başarılı bir iş hayatı sürdürebilmek istemektedir. Şirketler dinamik ortamlarda faaliyetler sergilemekte ve sürekli belirsizlik altında kararlar vermek zorunda kalmaktadırlar. Dinamik ve değişen ortamlarda başarıya kilitlenmek için başarı kavramının tanımlanması ve kurumun bütün çalışanlarının başarı kavramından aynı şeyi anlamaları gerekmektedir. Belirlenen tanım gereği başarıyı yakalayabilmek için başarı kavramını etkileyen faktörlerin belirlenmesi ve çalışmaların bu faktörler üzerine yoğunlaştırılması gerekmektedir. Günümüz şirketlerinin çoğu başarıyı tanımladıktan sonra; bu başarıyı ulaşacak hedefler belirlemekte ve bu hedeflere ulaşabilmek için Toplam Kalite Yönetimi gibi teknikleri etkin olarak kullanmaktadırlar. Yapılan çalışmaların istenilen başarıyı doğurup doğurmadığı ise Avrupa Kalite Yönetimi Vakfı tarafından geliştirilmiş olan Mükemmellik Modeli (EFQM) gibi araçlar kullanılarak ölçülmektedir. EFQM Mükemmellik Modeli bir kurumun başarısını belirli kriterler bazında değerlendirmek için geliştirilmiştir. Bu amaçla 9 kriter belirlenmiş ve her kriter için alt kriterler oluşturulmuştur. Yapılan değerlendirmeler ile bu kriterlerin kurum içinde ne derece uygulandığı ölçülmekte ve eksik olan ve iyileştirilmesi gereken alanlar belirlenmektedir. Kurumların bazıları TKY'ni uygulamalarına rağmen başarılı olamamaktadırlar. Bunun nedenlerinden birisi de çalışanların hedeflerinin belirlenmesine rağmen başarı ve hedef kavramları konusunda da farklı farklı anlayışlar içinde olmalarıdır. Şirketlerdeki kavram kargaşasının ortadan kaldırılmasının başarıyı ve değişimi yakalamak bakımından önemli olduğu açık olarak görülmektedir. Bu tezde özellikle şirketlerde başarıyı yakalayabilmek için Toplam Kalite Yönetimi çalışmalarının bir kurumda başarıyı nasıl sağladığı yapılan değerlendirme çalışması ile gösterilmiştir. Tezin içerisinde yapılan bu değerlendirme detaylı şekilde anlatılarak kuruluşun EFQM iş mükemmelliği kriterlerine göre iyileştirmeye açık alanları ve kuvvetli yönleri tespit edilmiştir. Çalışmanın devamında yapılabilecek çalışmalar ise sonuç bölümünde rapor edilmiştir.