Türk masallarında aile yapısı ("Bacı Bacı Can Bacı" masalı esasında)

Abstract

ÖZET Anahtar Kelimeler: Dede Korkut, Köroğlu Destanı, Eski Türklerde Aile, Halk Masalları "Türk Masallarında Aile Yapısı" ("Bacı Bacı Can Bacı" Masalı Esasında) çalışması; Türk masallanndaki aile yapısını Dede Korkut Hikâyeleri, Oğuz-Kağan Destanı, Köroğlu Destanı ve çeşitli Türk masallarından faydalanılarak hazırlanmıştır. Çalışmanın giriş bölümünde: Çalışmanın amacı, kapsamı, metodu ve tekniği üzerinde durulmuştur. Çalışmanın birinci bölümünde: Türk masallanndaki tipler, masalların anlatılış sebepleri, masallardaki biçimsel öğeler ve formeller üzerinde durulmuştur. Çalışmanın ikinci bölümünde: Halk masallarının tarihçesi, gelişimi ve oluşumu üzerinde durulmuş, hayvan masalları, sihirli masallar, gerçekçi masallar, güldürücü fıkralar, nükteli küçük hikâyeler ve zincirlemeli masallar gibi çeşitli masal türlerine değinilmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde: Türk masallarında aile üzerinde durulmuştur. "Bacı-Bacı Can Bacı" masalı incelenmiş, edebi eserlerin oluşumu ve yapısına, destan kavramına, Oğuz-Kağan Destanına ve bu konulara bağlı olarak Dede Korkut ve Köroğlu Destanlarının tarihçesine, gelişimine ve önemine değinilmiştir. Çalışmanın dördüncü bölümünde: Eski Türklerde kadına bakış konusu üzerinde ayrıntılar ve çeşitli örneklemelerle durulmuştur. Dede Korkut Hikâyelerinde kadın, Eski Türklerde evlilik kavramı, kan-koca ilişkileri, aile içi iş bölümü, karar alma, otorite ve hakimiyet, malın paylaşımı, annelik kavramı ve evlat sevgisi, anne sevgisi, baba evlat ilişkileri, sevgili uğrunda mücadele ve kardeş sevgisi gibi konular ele alınmıştır. Bu çalışmada şu sonuca varılmıştır: Eski Türklerde son derece sağlam temeller üzerine oturtulmuş bir aile yapısı vardır. Eski Türklerin çağın çok ötesinde bir kadına bakış ve evlilik anlayışının mevcut olduğu ayrıca aile fertleri arasındaki güven, sevgi, saygı ve fedakârlık gibi duyguların çok güçlü olduğu anlaşılmaktadır.