Karar verme sürecinde maliyet verilerinin rolü: ABC Makine ve Ticaret Sanayii AŞ. uygulaması

Abstract

Karar verme; alternatifler arasından en uygun olanı seçmek şeklinde tanımlanabilir, işletme yöneticileri hergün yüzlerce karar problemiyle karşılaşabilmektedirler. Karar vericiler alternatiflerin değerlendirilmesinde birçok bilgiye ihtiyaç duyarlar. Bu bilgiler genel olarak yönetim bilgi sistemi ve onun alt sistemlerinden elde edilerek karar vericilere ulaştırılır. Verilecek kararlara ışık tutacak en önemli bilgi kaynağı işletmeye ait maliyet verileridir. Maliyet verileri yönetim bilgi sisteminin bir alt sistemi olan muhasebe bilgi sistemi tarafından üretilmektedir. Muhasebe bilgi sistemi tarafından üretilen maliyet bilgilerinin, verilecek kararlara ışık tutabilmesi için ayrıca kar planlaması, değişken maliyetleme yöntemi gibi bir takım yönetim muhasebesi teknikleri kullanılarak analize tabi tutulması gerekmektedir. Kar planlaması kısaca kar üzerinde etkili olan faktörlerdeki değişmelerin kar üzerindeki etkilerinin incelenmesi olarak tammlanabilir. Kar planlaması kapsamında kar fonksiyonu oluşturulur ve kar fonksiyonuna bağlı olarak başabaş noktası, katkı payı, katkı oram gibi karar vericinin ihtiyaç duyacağı bilgiler üretilir. Geçerli maliyet, bir yönetim kararının alınmasında göz önünde bulundurulması zorunlu olan maliyetler olarak tammlanabilir. Yönetim kararlarının birçoğunda değişken maliyetleme sonucu elde edilen maliyet rakamlarının geçerli maliyet olduğu bilinmektedir. Bu yüzden değişken maliyetleme yöntemi yönetim kararlarında başvurulması gereken en önemli yönetim muhasebesi tekniklerinden biridir. Anahtar Kelimeler: Karar verme, kar planlaması, değişken maliyetleme, başabaş noktası, yönetim kararlan, geçerli maliyet.