Milli savunma iş kolunda sendikacılık ve endüstriyel ilişkiler

Abstract

Savunma sektörünün gelişmesi için bu sektörün temeli olan milli savunma işkolunun gelişmesi çok önemlidir. Milli savunma işkolu diğer işkollarına nazaran oldukça farklı yanlan olan bir işkoludur. Tezimizin amacı bu farklı yanları, milli savunma işkolundaki sendikacılık faaliyetlerini, çalışma koşullarım ortaya koyduktan sonra milli savunma işkolunun bugünkü durumunu tespit ederek, Türk çalışma hayatına olan katkılarını ve işkolunun daha ileri düzeye gitmesi için yapılabilecekleri belirlemektir. Savunma işkolu MSB ile Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı tarafında doğrudan işletilen yerler ve Türkiye'de faaliyet gösteren yabancı askeri işyerlerinden oluşmaktadır. Tezimizin içerisinde çoğunlukla MSB tarafından işletilen işyerleri konu alınmış ve tüm işkoluna genellenmiştir; çünkü işkolunun yaklaşık % 90 işçisi MSB işyerlerinde istihdam edilmektedir. Bunun yanında bazı önemli konular açısından yabancı askeri işyerleri de incelenmiştir. Tez öncelikle işkolunun geçmişten günümüze çeşitli konulardaki durumunu ortaya koymaktadır. Bu yüzden işkolunda halen tek sendika olan Harb-İş Sendikası'nın çalışma raporları ile toplu iş sözleşmelerine ulaşılarak işkolunun genel durumu ortaya konmuştur. Bu bağlamda sadece milli savunma işkolunu tek başına ortaya koymak çok fazla bir şey ifade etmeyeceği değerlendirilerek, diğer işkolları ile karşılaştırılması yapılmıştır. Bu karşılaştırma için Milli Savunma Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın verileri kullanılmıştır. Milli savunma işkolunun farklı özellikleri bu sektörün yapısından kaynaklanmaktadır. Dolayısı ile savunma işçileri de birçok yönden ayrıcalıklı olmalıdır. Çalışmanın sonucunda milli savunma işkolundaki işçilerin çalışma koşullarının, ücret seviyelerinin, iş güvenlilerinin diğer işkollarına göre iyi durumda olduğu tespit edilmiştir. Bunun yanında milli savunma işkolunda sendikacılığın da örnek düzeyde olduğunu söyleyebilir. Ayrıca savunma işkolu Türk çalışma yaşamına örnek olduğu konularla ve bir çok ilkleri ile katkılarda bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır.