Kredibilite analizinde bankaların mali tablolara güveni üzerine bir anket çalışması

Abstract

ÖZET Anahtar Kelimeler: Kredi Analizi, Finansal Tablolar, Muhasebe, Güven, Banka Kredisi. Bankalar, kullandıracakları kredilerde risk düzeyini en aza indirebilmek için risk yaratabilecek bütün faktörleri göz önünde bulundurmalı ve etkin bir risk yönetim politikası oluşturmalıdır. Meydana gelebilecek olan riskleri tespit etmeli, izlemeli ve kontrol etmelidir. Özellikle, şirketlerin aldıkları kredileri geri ödeme gücüne sahip olup olmadıkları hakkında önemli bir veri kaynağı olan mali tabloların ayrıntılı bir analize tutulması gerekir. Ancak analize başlamadan önce, eğer varsa bu tablolarda yer alan eksik veya yanlış bilgiler düzeltilerek tablolar analize uygun hale getirilmelidir. Bu çalışmada, kredibilite analizinde bankaların şirketlerin mali tablolarına olan güvenlerini ölçmek ve eğer bu mali tablolara güvenmiyorlarsa güvensizliğin nedenlerini ortaya çıkarmak amacıyla bir anket yapılmıştır. Bu amaçla şube ve merkez şube olmak üzere toplam 49 banka şubesi üzerinde bir anket çalışması yapılmıştır. Bu çalışma sonucunda bankaların mali tablolara büyük oranda güvenmedikleri ve bu güvensizliğin nedenleri ortaya çıkmıştır ama yine de mali tabloları isteyeceklerini ifade etmişlerdir. Bunun nedeni de "firma hakkında önemli ipucu vermeleri" olarak ifade edilmiştir. Güvensizliğin nedeni olarak sırasıyla eksik ve hatalı kayıtlar, gerçek verileri içermemesi, kayıt dışı ekonomi, sektörlerden kaynaklanan kayıt dişilik, tek düzen hesap planındaki açıklar ve vergi kontrolündeki yetersizlik sayılmıştır. Ankete katılanlar güvenin kazandırılması için sırasıyla kayıt dışı işlemlerin önlenmesini, vergi denetimlerinin artırılmasını, cezai yaptırımların uygulanmasını, vergi bilincinin yerleştirilmesini, vergi oranlarının düşürülmesini, enflasyon muhasebesinin uygulanmasını, tek düzen hesap planındaki açıkların giderilmesini, deneyimli personel çalıştırılmasını ve mali müşavirlik sisteminin rehabilite edilmesini önermişlerdir. Beklenilenin aksine mizanın kredi analizinde önemli bir yeri olduğu görülmüştür.