Divanü Lügati’ t Türk’ teki isimlerle Anadolu ağızlarında ortaklaşan isimler

Abstract

Dîvânü Lügâti't Türk ile Anadolu ağızlarındaki isimlerden ne kadarının ortaklaştığını tespit etmek amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Bunun için de çalışmamıza Orta Türkçe döneminin en önemli çalışmalarından, Türkçenin ilk sözlüğü olan Dîvânü Lügâti't Türk kaynaklık etmiştir. Bugünkü Anadolu ağızlarının sözvarlığını tespit için Derleme Sözlüğü ve haricindeki ağız çalışmalarından istifade edilmiştir.Öncelikle Dîvânü Lügâti't Türk'teki isimler tespit edilip ardından Anadolu ağızlarında muhafaza edilenleri tespit için Derleme Sözlüğü' nden yararlanılarak karşılaştırmalı bir sözlük oluşturulmuştur.Bu tez çalışması Ses Bilgisi ve Sözlük bölümlerini içermektedir.Ses Bilgisi kısmında karşılaştırmalı sözlükten yararlanarak ortaklaşan kelimelerin geçirdikleri ya da geçirmedikleri ses olayları tespit edilmeye çalışılmıştır. Çünkü seslere dayanan söz varlıklarının tarihi süreç içindeki geçirdiği değişim ancak ses olayları vasıtasıyla tespit edilebilir.Daha sonra ise ortaklaşan kelimelerin Anadolu' da görüldüğü yerler de belirtilerek Dîvânü Lügâti't Türk ile Derleme Sözlüğü'nün karşılaştırmalı sözlüğüne yer verilmiştir.

This study was conducted to determine how many of the names collected in Divanü Lügat-it Türk with Anatolian Accents. Because of that reason the first dictionary of Turkish - Divanü Lügat-it Türk was sourced to this study. It?s benefited from Derleme Sözlüğü and Accent studies to determine the presence of the Anatolian accent of today.Firstly the names in Divanü Lügat-it Türk determined and then a comparative dictionary formed by benefiting from Derleme Sözlüğü to determine the names in the Anatolian Accents.Our thesis includes Phonetics and Dictionary sections.In phonetics section it is tried to determine the changes or vice versa of common words? sound events by benefiting from comparative dictionary. Because the change and development through the process of vocabulary history only can be determined by sound events.A comparative dictionary placed by Derleme Sözlüğü and Divanü Lügat-it Türk with determining the placed those accents shown at Anatolia after Phonetics section.