Bu tezde Jominy deney cihazları ve kullanımları ile ilgili araştırmalar yapılmıştır. Uygulamada kullanılan mevcut jominy deney cihazları incelenerek olumsuz tarafları belirlendi. Bu olumsuzluklar göz önüne alınarak daha kullanışlı bir cihazın tasarımı yapıldı. Tasarımı yapılan cihazdan bir adet imal edildi. Bu tezin amacı çelik seçiminde sertleşebilme kabiliyetini göz önüne almanın sonuçta malzeme, zaman ve işgücü tasarrufu sağladığını göstermektir. Bu amaca ulaşmak için uygun bir jominy cihazı kullanılması ve deney sonuçlarından nasıl faydalanılacağı konusunda örnekler verilmiştir. Araştırmanın birinci bölümde çeliklerin sertleşebilirliklerine etki eden faktörler gözden geçirilmiştir. İkinci bölümde mevcut jominy cihazlarının kullanımları incelenip olumsuz yönleri belirlendi. Tasarım ve imalatı yapılan cihaz bu bölümde tanıtıldı. Cihazın TS 1381 'e göre kullanılması ve deneylerin yapılması anlatıldı. Üçüncü bölümde sertleşebilme kabiliyetinin belirlenmesi ve jominy eğrileri yardımı ile çelik seçimi anlatıldı. Dördüncü bölümde ise jominy deney cihazı ile bazı makine imalat çeliklerinin uç su verme deneyleri yapıldı. Bu deneyler sonunda ölçülen HRC değerleri grafikle gösterildi. Çizilmiş olan eğriler, ilgili çeliklerin jominy bantlan ile karşılaştırılarak sonuçların uyumlu olduğu gözlendi. IX
In this thesis investigations dealing with Jominy End Test Apparatus and its usage were performed. The Common Jominy Test apparatus was detected to find their negative ways. By evaluating them, a more usable one's design was made. The aim of this thesis is to prove the calculation of hardenability of a steel in materials selection causes material, time and labor saving. In order to gain this aim, a proper test apparatus had been used and examples have been given to show the usage of results. In the first part of investigation, factors affecting the hardenability of steels were observed. In the second part, the common jominy test apparatus was detected and had ways were determined. The apparatus designed and mnufactured was identified in this section. Usage of it obeys the TS 1381. In the third section determination of hardenability and steel selection by the aim of jominy curves were mentioned. In the fourth section, quenching of some machine manufacturing steels were performed by means of this apparatus. HRC values obtained by the end of this experiments between graphs and Jominy bands were obtained and good results were observed.
