ÖZET Anahtar Kelimeler solunum sistemi matematiksel model, sirkülasyon, ventilasyon, solunum hızı. solunumda hava akışu ölçme teorisi akciğer hacmi toplam akciğer kapasitesi hayati kapasite, soluk alım kapasitesi soluk verme-ters kapasitesi spirometri solunum hastalıklarından Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalıkiarı-KOAK. solunum fonksiyon testleri hipoksi, hiperkapni kanda gaz konsantrasyonları, anamnez., genel teşhis metodlaru Uzman Sistemler, bilgi tabam. Çağımızda karşılaştığımız sorunların başında çevre, özellikle de hava kirliliği gelmekte ve geleceğimizi de 90k ciddi bir şekilde tehdit etmektedir. Özellikle bu yönü itibariyle bu durum, solunum hastalıkları konusunda, hem oldukça rahatsız edici ortam arzetmesi hem de. hazırlayıcı unsur olarak fevkalade önem arzetmektedir. Solunum sisteminin tabiatının iyi anlaşılması, hem gerekli tıbbi destek cihazlarının gelişmesine zemin hazırlamakta, nemde henüz farkına varılmamış veya bugünün bilgi ve teknolojisinin yetersiz kaldığı durumlarda gelecekteki gelişme ve çalışmalara ışık tutması açısından önemi büyüktür. Bu meyanda şimdiye kadar solunum sistemi üzerine yapılmış analiz, modelleme ve ölçmelerin ile birlikte solunum hastalıklarının bir kısmı, burada, özellikle tıbbi yönü itibariyle de araştırılmış, incelenmiş ve iredelenerek bir araya getirilmek suretiyle yeni yaklaşımlı bir bilgi altyapısı oluşturulmaya çalışılmıştır. Bu bilgi altyapısı ışığında, çağdaş uygulama alanlarından birincisi olan bilgisayar programlama yaklaşımlarından olan Uzman Sistem* ler disiplini çerçevesinde teşhise yönelik uygulama modeli üzerinde irdeleme ve çalışmalar yapılmıştır. Vİ
Keywords: respiratory system,, mathematical model circulation, ventilation, rate of respiration, respiratory airflow, measurement theory, lung volume, total lung capacity, residual capacity, vital capacity, functional residual capacity, inspiratory capacity, expiratory reverse capacity, spirometry, pulmonary diseases, respiratory diseases - Chronic Obstructive Lung Diseases, respiratory function tests, hypoxia, hypercapnia, gas concentrations in blood, medical intervtew( anamnez), general diagnosis methods, expert systems, knowledge base. The most important problem as the first possibly strong agent related to respiratory diseases is the environmental, especially air pollution, nowadays and in the future. For this reason and purpose, topic selected "Analysis of Respiratory System and The Use of Expert Systems for Diagnosing of Pulmonary Diseases" for this thesis concerns respiratory system analysis and a study on diagnosis for respiratory diseases under a programming approach such as Expert Systems is very important, as well Understanding and having more information on respiratory system prepares new horizons for developing techniques for diagnostic and data-knowledge- base supported programming for respiratory diseases. What's done for this, here, is to prepare and to put together somewhat different type of information related to the topic as a background for Respiratory System & Diseases, and propose to develop a diagnostic program for this purpose under Expert Systems programming discipline. vil