ÖZET Günümüz şirketleri müşteri taleplerini karşılamak ve aynı tip üretim yapan diğer şirketlerle rekabet edebilmek için gelişen teknolojilere ve sistemlere uyum sağlamalı, üretim miktarını ve kalitesini arttırmalıdır. Bu amaçla firmalar mevcut sistemlerini gözden geçirerek aksaklıklarını belirlemelidirler. Belirlenen bu aksaklıkların giderilmesi, yeni bir sistemin tasarlanması içinde mevcut teknolojileri ve sistemleri inceleyerek bunlardan kendileri için en uygun olanı/olanları belirlemeli, kendi yapılarında uygulanabilir hale getirmelidirler. Bu çalışmada TÜVASAŞ'da (Türkiye Vagon Sanayii AŞ.) var olan AR-GE Dairesi, Planlama Dairesi ve İmalat Fabrikasının mevcut sistemdeki faaliyetleri ve aksaklıktan belirlenerek bunların yerine AR-GE Bölümü, Mamul Mühendisliği bölümü, Üretim Planlama ve Kontrol (ÜPK) ile İmalat ve Montaj Fabrikaları oluşturulmuştur. Bu yeni bölümler oluşturulurken TÜVASAŞ'ın genel yapısı ile mevcut teknolojiler ve sistemler dikkate alınarak bölümlerin yeni faaliyetleri, iş akışları ve organizasyon şemaları belirlenmiştir. TÜVASAŞ gibi atölye tipi, siparişe göre tasarım ve üretim yapan, malzeme çeşitliliğinin fazla olduğu ve işçi sayısının 1000-1500 civarında olduğu bir fabrikada AR-GE bölümü vagon tiplerini teknik ve iç dizayn konusunda geliştirmek üzere tasarlanmıştır. Bu bölümde yeni tasarım yöntemleri hakkında bilgi verilmiştir. Mamul mühendisliği bölümü, müşteri taleplerini ve AR-GE çalışmalarının dikkate alınarak yeni tasarımların ve mevcut tasarımdaki değişikliklerin projelendirilmesi için tasarlanmıştır. Bu bölümde yapılan işlerin Bilgisayar destekli tasarımla (CAD) yapılması önerilmiş ve CAD sisteminin Bilgisayar bütünleşik imalat (CİM) içindeki yeri belirlenmiştir. Son olarak da ÜPK Bölümü ile Montaj ve İmalat fabrikası üretimin planlanması, kontrolü ve gerçekleştirilmesi için tasarlanmıştır. Bu bölümlerde genel malzeme ihtiyaçlarının belirlenmesinde malzeme ihtiyaç planlaması (MRP) Sistemi ve atölyede üretimi gerçekleştirme sürecinde ise gurup teknolojisi (GT) teknikleri ile ÜPK Sistemlerinin kullanılması önerilmiştir. Ayrıca ÜPK Bölümünde ÜPK nm CM Sistemindeki yeri belirlenmiş ve imalat ve montaj fabrikalarında da Bilgisayar destekli imalat (CAM) ve CTM Sistemi ayrıntılarıyla anlatılmıştır. Sonuç olarak; CAD, CAM, CAPP, MRP, GT ve CAM ile alt yapısı oluşturulan TÜVASAŞ'ın CTM sistemine geçiş sürecinin ne şekilde olacağı her bölüm için belirlenmiştir.
To meet the requirements of the customer and compete with other campanies, it is necessary to in increase the quantity and the quality of the production harmonically in the systems and technology progressed. For this purpose, companies should determine lameness by examining their existing systems. To remove the lameness, companies should adapt the new manufecturing system after examining their existing technology In this study, TUVASAS (Turkish Vagon Industry Co.) was examined. Three departments Research and Development, Production Planning Manufacturing were studied. Firstly, actual system in these departments were determined, lameness and weakness were founded. Secondly, an alternative manufacturing system has been offered for the departments under the lights of weakness of the existing system. In addition that a new department, called Method Engineering, was offered and its relation with other department was also determined. While the new divisions were being formed, the new activities of divisions, the work flows and the organisation layouts had been determined by taking into account existing system and technology of TUVASAŞ. TÜVASAŞ has workshop type manufacturing structure. Research and Development Department was organised as designing new vagon type. New designing methods which can be applicable for the department was also mentioned. A new offered Method Engineering Department has responsibility of new design of vagon and developed the existing type with considering customer request and work of research and development department. A CAD system was offered for the design process for the Method Engineering department. Production Planning and Manufacturing department were also integrated with modern production philosophies such as MRP, GT, CM. Consequently, the sub structure of TUVASAŞ formed with CAD, CAM, CAPP, MRP, GT and CAM and how adaptation of these system in CIM have been described for each department. XI
