Türkiye’de yaşlı politikaları ve yaşlı ihmal ve istismarına yönelik uygulamalar

Abstract

Türkiye, gelişmekte olan bir ülke olduğundan yaşlı nüfus giderek artmaktadır. Ailenin güçlendirilmesine ve yaşlıların kaliteli bir hayat sürdürmesine dair üretilecek sosyal politikalar önem arz etmektedir. Bu araştırmanın amacı, değişim geçiren modern dünyada yalnızlaşan ve muhtaç durumda olan Türkiye'deki yaşlılara yönelik sosyal politikaların incelemesi, eleştirilmesi ve sosyal refaha ilişkin yaşlılara yönelik yeni politikaların önerilmesidir. Türkiye'de yaşlılara yönelik üretilmiş olan sosyal politikalar, kurum bakımı ve maddi yardım olarak incelenmektedir. Mevzuat ve uygulama çerçevesinde ailenin güçlendirilmesinden ziyade, günü kurtarmaya yönelik yapılan maddi yardımlar veya kurum bakım hizmeti, yaşlı ihmali ve istismarı sorununa kalıcı bir çözüm getirmemekte, sorunların devam etmesine yol açmaktadır. Yaşlı bireylerde, doğup büyüdükleri evden, ait oldukları sosyal çevreden uzaklaşma korkuları vardır. Aileleriyle birlikte yaşayan çoğu yaşlı, ihmal ve istismara maruz kalsa dahi huzurevine gitmeyi reddedebilmektedir. Huzurevleri, yaşlılar için, itilmişlik, istenmemişlik ve terk edilmişlik psikolojisine bürünmelerine yol açmaktadır. Bu gibi sebeplerden yaşlıların; evsizlik, bakıma muhtaçlık, maddi yoksunluk gibi zaruri şartlar olmadıkça yalnız yaşamayı veya aile yanında yaşamayı huzurevine tercih edebildikleri varsayılmıştır. Sonuç olarak Türkiye'de yaşlı ihmali ve istismarının nedenleri ve önlenmesine ilişkin yapılan literatür taramaları ışığında, yaşlı ihmali ve istismarının önüne geçilmesi amacıyla, aile bilincinin güçlendirilerek yaşlı evde bakımının geliştirilmesi, kurum bakımı şartlarının iyileştirilmesi, Yaşlı Gündüz Bakım Evleri oluşturulması vb. sosyal politikalar önerileri geliştirilmiştir.

Because Turkey is a developing country, elderly population is getting increased. The policies concerning of strengthing family and elderly living a quality life are quite important. The purpose of this research is to explore and offer new policies regarding to the walfare of elderly who is getting alienated and become needy in Turkey while the world is changing and modernizing. Social policies for the elderly which is produced in Turkey are examined in institutional care and financial assistance. Rather than strengthening the family in aspects of of legislation and practice, financial assistance for the saving the day or institutional care service does not provide a lasting solution to the problem of elderly abuse and neglect but also causes problems to continue. Elderly individuals have fear of leaving the home they grew up in and social environment which they belong to. Most elderly people who live with their families can refuse to go to nursing homes even if they are neglected and exposed to abuse. Nursing homes can lead them to having feelings like elderly, impulsivity, unwantedness and abandonment. For such reasons, it is assumed that elderly people can prefer living alone or living together with family members to nursing homes unless they have the mandatory conditions such as homelessness, need for care, material deprivation. As a consequence, in light of the literature concerning the causes and prevention of elderly abuse and neglect, in order to prevent elder abuse and neglect, social policy recommendations like enhancement of family awareness, development of elderly home care, improvement of institutional care conditions, establising elderly day-care centers, etc. have been developed.