Pertil adsorpsiyonu katkısıyla sıvı borlu sudan helezon sistemiyle bor arıtımının teknolojik araştırılması

Abstract

ÖZET Dünyada, bor rezervinin % 63'ü Türkiye'de bulunmaktadır. Buna rağmen, Türkiye uluslararası piyasalarda gereken yeri alamamıştır. Gelişmiş ülkelerde (Amerika, Japonya vs.) bor ürünleri başlıca uzay, savaş, nükleer endüstrilerde vd. kullanılmaktadır. Maalesef ülkemizde böyle kıymetli bir hammaddenin önemli bir kısmı atık olarak atılmaktadır. Bu, hem ülke ekonomisi için bir kayıp, hem de yer altında ve yer üstünde çevre açısından sorun olmaktadır. Bunun yanında gölete basılan borlu sular yararlı toprak sahasını işgal ederek çevre ve çevredeki bitkileri faydasız duruma getirmektedir. Gölete depolanan endüstriyel borlu su, yer altına sızarak yararlı olan yer altı ve yerüstü sulan kirletmektedir. Araştırmalarla belirlenmiştir ki gölete basılan borlu sular yer altından sızarak bir yılda 30-35 m yol kat etmektedir. Bu makalede, borlu atıksudan bor elementini adsorplama üzerine bir çalışma yapılmıştır. Bu amaçla laboratuarda, çeşme suyuna belli oranlarda borik asit ilave edilerek yapay bir borlu atık su oluşturulmuş, belli devirde karıştırılmış ve belli oranda adsorplayıcı madde olarak perlit atılmıştır. Analizler teknolojik şartlara bağlı olarak incelenmiştir. Sonuçlar doğrultusunda Boraks İşletmesinden kaynaklanan atık borlu sulardan bor elementi perlit ile adsorplanmıştır. Borlu atık sulardan bor elementi arıtılmıştır. xı

THE TECHNOLOGICAL INVESTIGATION OF REFINING BORON FROM THE WASTE BORON WATER WITH HELEZONE SYSTEM USING THE PERLİTE ADSORBANT SUMMARY Keywords: Boron, Adsorption, perlitte adsorption, boron wastes, borax administrations The 63 % of boron reserve in the world is found in Turkey. However, Turkey has not taken its required place in international markets. In the developed countries (USA, Japan etc.) the products of boron are mainly used in space, war, nuclear industry and etc. Unfortunately, important part of this valuable raw material is wasted in our country. This is both a loss for the economy of the country and it is a problem for both the underground and the surface in respect to environment. In addition to this, the boron water pressed into the pond occupies the useful area of the land and it makes the plants useless in the environment. The industrial water with boron stored in the pond pollutes the useful underground and surface water by leaking underground. The researches have shown that the stored boron water in the pond goes 30-35 km in a year by leaking underground. In this article, a research on the adsorption of boron element from the boron water was done by helezone system. Perlite is used as adsorption material. xn