Anahtar Kelimeler: Güç Sistemleri, güç kalitesi, gerilim düsümleri, simetrikbilesenler, tanımlama, alan ölçümü, cihaz koruma testi.Gerilim düsümü, gerilim genliginin birkaç periyot ve çesitli saniyeler arasındaazalmasıdır. Gerilim düsümleri kötü-çalısmaya veya son kullanıcı cihazlarındahataya sebep olur. Bir düsüm sırasında güç kaynagına ait üç fazlı gerilim, üç-fazlıcihazlardaki gerilim düsümlerinin etkisinin tayini için analize ihtiyaç duyar.Bu tezde, üç fazlı dengesiz gerilim düsümlerinin tanımları ve yayılmalarıaçıklanmaktır. Sınıflandırma metodu enerji kalite teftisinden, gerilim düsümüölçümünü analiz etmek için ve gerilim düsümlerine karsı üç fazlı cihaz korunmasınıtest etmek için kullanılır.Düsüm sınıflandırılması, kanıtlanmıs simetrik bilesenler teorisini temel alır. Hataçesitleri, trafo çesitleri ve yük baglantıları göz önünde bulundurularak, dengeli vedengesiz düsümler için matematiksel modeller gelistirilmistir. Tanımlama, dengesizdüsümler için, kaynak özdirenci dinamik yük dagılımına baglı olarak, dengeli vedengesiz düsümler için sözde bir PN faktörünün yanında, sözde bir karakteristikgerilim meydana getirir. Çesitli kabul edilebilir varsayımlarla, sınıflandırma metodu,tüm üç fazlı düsümleri tek bir kompleks sayıyla, yani karakteristik gerilimle,nicelendirebilir. Yapılan ölçümler göstermistir ki, kanıtlanmıs sınıflandırma metoduhem iletim hem de dagıtım sistemlerin için kabul edilir.Gerilim düsümüne baglı olarak faz-açı kayma durumu, tanımlanmıs matematikselmodellerle açıklanır. Güç kalite teftisinden, gerilim düsüm ölçümünü sunmak için veüç-fazlı cihaz koruma testini gerçeklestirmek için, sınıflandırma metodu yararlık,müsteriler ve cihaz üreticileri arasında bilgi degisimi için bir düzlem önerir.
Key Words: Power systems, power quality, voltage dips (sags), summetricalcomponents, characterization, field measurement, equipment immunity test.A voltage dip is a reduction in the voltage magnitude with a duration between a fewcycles and several seconds. They lead to mal-operation or tripping of several types ofend-user equipment. The three-phase voltage relation of the power supply during adip needs to be analyzed to assess the influence of voltage dips on three-phaseequipment.The three-phase unbalance of voltage dips in their characterization and propagationis dealt with in this dissertation. The classification method is applied to analysevoltage dip measurement from power quality survey, and to test three-haseequipment immunity against voltage dips.The dip classification is based on the well-proven theory of symmetricalcomponents. Mathematical models are developed for both balanced and unbalanceddips, taking into account the fault types, transformer types and load connections. Thecharacterization results in a so-called characteristic voltage for balanced andunbalanced dips as well as a so-called PN-Factor, relating to the dynamic loadscontribution to the source impedance for unbalanced dips. With several acceptableassumptions, the classification method is able to quantify all three-phase dips by onesingle complex number, namely the characteristic voltage. Field measurements showthat the proposed classification method holds for both transmission systems anddistribution systems.The phase-angle shift phenomenon associated with voltage dips is well explained bythe mathematical models introduced. In presenting voltage dip measurement frompower quality survey and performing three-phase equipment immunity test, theclassification method offers a platform to exchange information between utilities,customers, and equipment manufacturers.
