ÖZET Anahtar Kelimeler: Sakarya Havzası, Çark Deresi, Su Kalite Sınıfı, Su Kalite Modellemesi, QUAL2E Bu çalışmada Çark Deresi'nde Mayıs 2002 - Nisan 2003 tarihleri arasında 8 ay boyunca su kalite sınıfını belirlemek ve uygulanacak modele veri sağlamak amacıyla Çevre İl Müdürlüğü'nün yapmış olduğu analiz sonuçlan kullanılmıştır. Çevre İl Müdürlüğünün yapmış olduğu 2002 mayıs, haziran, temmuz, ağustos, eylül aylan ve 2003 ocak, şubat, nisan aylan analiz sonuçlan doğrultusunda Çark Deresi'ndeki BOİ5, ÇO ve sıcaklık parametreleri için su kalitesi tespit edilmiştir. Yine bu sonuçlar kullanılarak dereye QUAL2E su kalite modeli uygulanmıştır. Modelleme sonucu Çark Deresi'ne ilişkin BOİ5 ve ÇO reaksiyon sabitleri belirlenmiştir. Bunun sonucu Çark Deresi için bir su kalite modeli kullanıma hazır hale getirilmiştir. Böylelikle Çark Deresi'nde oluşabilecek herhangi bir değişikliğin etkisi önceden tespit edilecek ve gerekli önlemler zamanında alınabilecektir. Model yardımı ile farklı senaryolar üretilerek yapılması gerekenler ortaya konulmuştur. Senaryo sonuçlarına göre Arıtma Tesisinin işletimine ilaveten Çark Deresi kenarında bulunan tesislerin dereye deşarjı engellenmeli ve yan kolların kirlilik yüklerinin nedenleri tam olarak ortaya konularak bunlara çözümler üretilmelidir. XII
WATER QUALITY MODELLING OF THE STREAM ÇARK SUMMARY Key Words: The Sakarya Basin, The Stream Çark, Water Quality Class, The Modelling of the Water Quality, QUAL2E The research in the Stream Çark, between May 2002 - April 2003 throughhout the 8 months analysis results having done by the Environment Province Department were used to check the water quality class and obtain the application model. The water quality in the Stream Çark was confirmed for the parameters of BOD5, DO and temperature in accordance with the analysis results having done by Environment Province Department. Then this data was used QUAL2E with the stream. As a result of the modelling, BOD5 and DO reaction constants for the Stream Çark were confirmed. Thus an water quality model was brought ready to usage for the Stream Çark. In this way any modification can be confirmed beforehand and required precautions can be taken on time. Different scenaries with the help of mathematical were produced and the solutions were put forward. According to the results of the scenarios, in addition to the running of the Treatment Foundation the plants discharge must be prevented to the stream Çark and side levers relations with the clauses of pollution and polluted sources must be searched and the solutions must be put forward. XIII
