Anahtar kelimeler: Eser Element, BCR, ICP-OES, EDS, Organize Sanayi Bölgesi.Ardışık ekstraksiyon yöntemi kullanılarak, Temmuz 2010'da Sakarya I. Organize Sanayi Bölgesi'nden toplanan 20 adet cadde tozu numunelerindeki ağır metal derişimleri (Cd, Co, Cr, Cu, Mn, Ni, Pb ve Zn) ICP-OES ve taramalı elektron mikroskobu ile tayin edildi. Sakarya I. Organize Sanayi Bölgesi cadde tozu numunelerinde eser elementlerin alınabilirliği ve hareketliliğini belirlemek amacıyla numunelere sırasıyla 0,11 M CH3COOH, 0,5 M H2NOH.HCl, 8,8 M H2O2 + 1 M CH3COONH4 ve kral suyu (3 HCl + 1 HNO3) ilave edildi. Bu yöntem, asitte çözünebilir, indirgenebilir ve yükseltgenebilir olmak üzere üç aşamadan oluşmaktadır. Taramalı elektron mikroskobu için örnekler ekstraksiyon işlemi uygulanmadan ve her bir ekstraksiyon işlemi uygulandıktan sonra hazırlandı. Elektron kırınım spektroskopisi sonuçlarına göre her ekstraksiyon basamağından sonra element derişiminin azaldığı ve en son kral suyu işleminden sonra da numune içerisinde hemen hemen hiç ağır metalin kalmadığı görüldü. Metodun geçerliliğini kanıtlamak ve yapılan analizlerle karşılaştırmak amacıyla sertifikalı referans madde BCR-701 kullanıldı.
Key words: Trace Element, BCR, ICP-OES, EDS, Organized Industrial District.The concentrations of heavy metals (Cd, Co, Cr, Cu, Mn, Ni, Pb and Zn ) in 20 dust samples collected from the streets of the Organized Industrial District in Sakarya (Turkey) using sequential extraction procedure were determined by ICP-OES and scanning tunelling microscopy. The three-step BCR sequential extraction procedure was used in order to evaluate mobility, availability and persistence of trace elements in street dust samples. The sequential extractions were performed with 0,11 M CH3COOH, 0,5 M H2NOH.HCl, 8,8 M H2O2 + 1 M CH3COONH4 and aqua regia (3 HCl + 1 HNO3), respectiely, in triplicate analyses. Three operationally defined fractions isolated using the BCR procedure were: acid extractable, reducible, and oxidizable. In this study, performed by EDS, it was observed that the metals contents have decreased after the application of each sequential extraction stage and finally after the aqua regia leaching step, almost the heavy metals were not retained on the residue. Validation of the analytical results was checked by analysis of the BCR-701 certified reference material.
