Sakarya’da yetişen fındıklarda bazı ağır metallerin tayini ve biyoerişilebilirliklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmanın ilk kısmında, ağır metal tayini için Sakarya ilinin farklı bölgelerinden alınan 9 çeşit fındık örneğinde Cu, Fe, Mn, Ni ve Zn ağır metallerinin toplam konsantrasyonları belirlenmiştir. Ayrıca yöntemin doğruluğunu belirlemek için standart referans madde (Tomato Leaves 1573a) analizi yapılmıştır. Çalışmamızın ikinci kısmında ise fındıkların tüketilmesi durumunda vücuda mide ve bağırsaklar yoluyla geçebilecek metal konsantrasyonları in-vitro olarak gastrointestinal metotlarla örneğin enzimler ve hidroklorik asit kullanarak model bağırsak ve mide sistemi kullanılarak yapılmıştır. İn-vitro gastrointestinal ekstraksiyon yöntemi insanlara kimyasal madde riskini değerlendirmek için kullanılan oral yolla alınan besinlerin biyo-yararlılığını ve biyoerişilebilirliğini inceleyen ve günlük diyet içinde alınan sebze, meyve ve toprak gibi örnek matrikslerinden gelen kimyasalların ne kadar vücuda salındığını belirlemeyi amaçlayan bir yöntemdir. Fındıklardaki toplam metal konsantrasyonları ve in-vitro gastrointestinal ekstraksiyon yöntemi ile mide ve bağırsak fazlarına geçen metal konsantrasyonları ICP-OES ile belirlenmiştir. Sonuç olarak, fındık örneklerinin içerdikleri ağır metal miktarlarının Türk Gıda Kodeksi (TFC) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından belirtilen sınırların altında ve literatür çalışmaları ile uyum içinde olduğu dolayısıyla sağlık açısından bir sakınca oluşturmadıkları belirlenmiştir.

Total concentrations of heavy metals such as Cu, Fe, Mn, Ni and Zn in 9 different hazelnut samples obtained by different regions of Sakarya city were identified for the the determination of heavy metal in the first part of this study. Reference material (Tomato Leaves 1573a) analysis was conducted in order to identify the accuracy of the method. In the second part of our study metal concentrations that can pass to the body by stomach and intestine in case of consuming hazelnuts as in-vitro with gastrointestinal methods for example it is performed by using enzymes and hydrochloric acid with model intestine and stomach system. In-vitro gastrointestinal extraction method aims to identify how much the chemicals obtained by the sample matrices as vegetables, fruits and soil which are obtained within daily diet and examines the bioefficacy and bio-accessibility ingestant, used for evaluation of the chemical risk for humans were released. Total metal concentrations in the hazelnuts and metal concentrations passing to the stomach and intestines via in-vitro gastrointestinal extraction method were identified with ICP-OES. As the result heavy metal amounts of hazelnut samples are below the limits identified by Turkish Food Codex (TFC) and World Health Organization (WHO) and in harmony with the literature results so there there is no objection in terms of health.