Fitalat maruziyetinin embriyonal gelişime etkisinin araştırılması

Abstract

GİRİŞ VE AMAÇ: Bu çalışmada plastiklerin esnetilmesinde kullanılan madde olan fitalatların (DBP) erken embriyonik gelişim döneminde ve geç fötus döneminde (72 saat ve 14 gün) tavuk embriyolarında olası maruziyetlerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM: Bu amaç doğrultusun da döllenmiş tavuk yumurtalarının hava boşlukları açılıp içine bir kez olmak koşuluyla uygulamanın başında 50 mg/ kg/ gün ve 100 mg/ kg/ gün olmak üzere fitalat enjekte edilmiş ve sıvı parafin ile kapaltılmıştır. Diğer deney grupları; hiç bir işlem uygulanmayan 2 kontrol grubu, sadece hava boşukları açılıp kapatılan 2 plasebo grubu,2 uygulama grubundan oluşmaktadır. Her grupta 18 adet döllenmiş yumurta kullanılmıştır. Kontrol, plasebo ve fitalata maruz bırakılan embriyolar gelişimlerinin üç ve on dördüncü günlerinde yumurtadan çıkartılarak morfolojik ve histolojik olarak incelenmiştir. BULGULAR: Morfolojik inceleme sonucunda kontrol grubu ile karşılaştırıldığında fitalata bağlı olarak 72 saat embriyolarda kan adacıklarında deformasyon ve gelişim geriliği; 14 günlük embriyolarda kontrol ve plaseboda gelişim geriliği görünmezken fitalat uygulanan gruplarda gelişimin erken evrelerinde gelişimi durmuş embriyolara rastlandı. İçlerinden sadece bir tanesi 14 güne ulaşan fötusun karaciğer doku örneği histolojik ve morfolojik olarak incelendi ve kontrol grubu ile karşılaştırıldığında fitalat grubu fötusun karaciğer doku kesitinde belirgin herhangi bir patoloji izlenmedi. SONUÇ: Sonuç olarak döllenmiş yumurta içerisine uygulanan farklı dozlarda fitalat'ın kanatlıların erken embriyonik gelişimi sırasında özellikle ilk 48-72 saatlik evrede gelişimi durdurduğu ve gelişebilen fötuslarda karaciğer doku kesitinde belirgin herhangi bir patoloji oluşturmadığı görüldü. Anahtar Kelimeler: Civciv Embriyosu, Fitalat, NTD, Embriyo, Karaciğer

GİRİŞ VE AMAÇ: Bu çalışmada plastiklerin esnetilmesinde kullanılan madde olan fitalatların (DBP) erken embriyonik gelişim döneminde ve geç fötus döneminde (72 saat ve 14 gün) tavuk embriyolarında olası maruziyetlerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM: Bu amaç doğrultusun da döllenmiş tavuk yumurtalarının hava boşlukları açılıp içine bir kez olmak koşuluyla uygulamanın başında 50 mg/ kg/ gün ve 100 mg/ kg/ gün olmak üzere fitalat enjekte edilmiş ve sıvı parafin ile kapaltılmıştır. Diğer deney grupları; hiç bir işlem uygulanmayan 2 kontrol grubu, sadece hava boşukları açılıp kapatılan 2 plasebo grubu,2 uygulama grubundan oluşmaktadır. Her grupta 18 adet döllenmiş yumurta kullanılmıştır. Kontrol, plasebo ve fitalata maruz bırakılan embriyolar gelişimlerinin üç ve on dördüncü günlerinde yumurtadan çıkartılarak morfolojik ve histolojik olarak incelenmiştir. BULGULAR: Morfolojik inceleme sonucunda kontrol grubu ile karşılaştırıldığında fitalata bağlı olarak 72 saat embriyolarda kan adacıklarında deformasyon ve gelişim geriliği; 14 günlük embriyolarda kontrol ve plaseboda gelişim geriliği görünmezken fitalat uygulanan gruplarda gelişimin erken evrelerinde gelişimi durmuş embriyolara rastlandı. İçlerinden sadece bir tanesi 14 güne ulaşan fötusun karaciğer doku örneği histolojik ve morfolojik olarak incelendi ve kontrol grubu ile karşılaştırıldığında fitalat grubu fötusun karaciğer doku kesitinde belirgin herhangi bir patoloji izlenmedi. SONUÇ: Sonuç olarak döllenmiş yumurta içerisine uygulanan farklı dozlarda fitalat'ın kanatlıların erken embriyonik gelişimi sırasında özellikle ilk 48-72 saatlik evrede gelişimi durdurduğu ve gelişebilen fötuslarda karaciğer doku kesitinde belirgin herhangi bir patoloji oluşturmadığı görüldü. Anahtar Kelimeler: Civciv Embriyosu, Fitalat, NTD, Embriyo, Karaciğer