Şizofreni hastalarında yetiyitimi içgörü ve öz bakım gücünün değerlendirilmesi

Abstract

GİRİŞ VE AMAÇ: Şizofreni pozitif-negatif belirtilerle seyreden, içgörüyü olumsuz etkileyen, ağır yeti yitimiyle sonuçlanan dolayısıyla hastaların günlük yaşam ve öz bakım becerilerini azaltan kronik bir hastalıktır. Çalışmamızda remisyon dönemindeki şizofreni hastalarında pozitif negatif belirtiler, içgörü ile yeti yitimi arasındaki ilişki ve buna bağlı öz bakım gücünün değerlendirilmesi amaçlanmıştır. GEREÇ VE YÖNTEM: Araştırmaya Kasım 2017- Mayıs 2018 tarihleri arasında, belirlenen Toplum Ruh Sağlığı Merkezlerinde şizofreni tanısıyla izlenen 100 hasta dahil edilmiştir. Veriler Görüşme Formu, Pozitif ve Negatif Sendrom Ölçeği (PANNS), Birchwood İçgörü Ölçeği, Dünya Sağlık Örgütü Yeti Yitimi Değerlendirme Çizelgesi (WHO-DAS 2), Öz-Bakım Gücü Ölçekleri kullanılarak toplanmıştır. Veriler bağımsız T testi, ANOVA ve pearson korelasyon testleri ile değerlendirilmiştir. BULGULAR: Çalışmada PANNS ölçeği negatif sendrom alt boyut puanı ile Birchwood İçgörü ölçeği belirtilerin farkında olma alt boyut puanı arasında pozitif yönde ilişki bulunmuştur. PANNS ölçeği alt boyutları ile WHO- DAS 2 ölçeği tüm alt boyutları arasında pozitif yönde ilişki saptanmıştır. PANNS ölçeği alt boyutları ile Öz-Bakım Gücü Ölçeği toplam puanı arasında negatif yönde ilişki saptanmıştır. Belirtilerin farkında olma ve Birchwood İçgörü Ölçeği toplam puanı ile Öz-Bakım Gücü Ölçeği puan ortalamaları arasında negatif yönde ilişki tespit edilmiştir. WHO-DAS 2 ölçeği tüm alt boyutları ile Öz-Bakım Gücü Ölçeği toplam puanı arsında negatif yönde ilişki tespit edilmiştir (p<0,05). SONUÇ: Çalışmamıza katılan hastaların negatif belirtilerle seyrettiği, yaşamın her alanında yeti yitimi yaşadığı ve öz bakım güçlerinin orta düzeyde olduğunu söyleyebiliriz. Bu sonuçlar hastaların yeti yitimini iyileştirmeye ve öz bakım becerilerini geliştirmeye yönelik girişimler planlanması açısından önemlidir. Anahtar Sözcükler: Hemşire, İçgörü, Öz bakım, Şizofreni, Yeti yitimi.

INTRODUCTION AND AİM: Schizophrenia is a chronic disorder with positive-negative symptoms, adversely affecting insight, resulting in severe disability, thereby reducing the daily life and self-care abilities of patients. In our study, it was aimed to evaluate the relationship between positive negative symptoms, insight and disability in schizophrenia patients during remission period and the efficiency of self-care associated with these. MATERIALS AND METHODS: A total of 100 patients, who were being monitored with schizophrenia diagnosis in designated Community Mental Health Centers between November 2017 and May 2018, were included in the study. Data were collected by using Interview Form, Positive and Negative Syndrome Scale (PANSS), Birchwood Insight Scale, World Health Organization Disability Assessment Chart (WHO-DAS 2), Self-Care Power Scales. The data were evaluated by independent T test, ANOVA and Pearson correlation tests. FINDINGS: In the study, a positive correlation was found between PANSS scale negative syndrome sub-dimension score and awareness of Birchwood Insight scale sub-dimension score. A positive correlation between the PANSS scale sub-dimensions and all sub-dimensions of WHO-DAS 2 scale was determined. The results exhibited a negative correlation between the PANSS scale sub-dimensions and the total score of the Self-Care Power Scale. A negative correlation was measured between the awareness of the symptoms and the Birchwood Insight Scale total score, and the Self-Care Power Scale mean scores. A negative correlation was detected between all sub-dimensions of the WHO-DAS 2 scale and the total score of the Self-Care Power Scale (p<0.05). CONCLUSION: We can say that the patients who participate in our study have negative symptoms, experience impairments in all areas of life and the effectiveness of their self-care skills are moderate. These results are important in terms of planning interventions to improve the impaired daily functions and develop self-care skills. Key Words: Disability, Insight, Nurse, Self-care, Schizophrenia