Akıllı toplu ulaşım sistemlerinin geliştirilmesine yönelik model önerisi

Abstract

Şehirlerin nüfuslarının artması beraberinde motorlu taşıt kullananların sayısı artmakta ve bu da trafik, hava kirliliği, enerji tüketiminin artması gibi sorunları beraberinde getirmektedir. Belediyeler toplu ulaşım kullanımını özendirerek bu sorunları azaltmak, taşıt kullanımına erişemeyen vatandaşlarının ulaşım memnuniyetini arttırmak ve ulaşım sistemlerinde farklı parametreleri kontrol altına alabilmek gibi farklı sebeplerle gelişen teknolojilerden faydalanmakta ve böylece (AUS) Akıllı Ulaşım Sistemleri ihtiyaçlara göre gelişerek yayılmaktadır. Akıllı Ulaşım Sistemlerinde kullanılan önemli fonksiyonlardan biri (ATUS) Akıllı Toplu Ulaşım Sistemleridir. Yolcu bilgi sistemleri ve ödeme sistemlerinde kullanılan uygulamalara bakıldığında farklı teknolojilerden faydalanıldığı görülmektedir. Bu çalışmada ATUS uygulamaları incelendiğinde Yolcu Bilgi Sistemleri ve Akıllı Kart ve Ödeme Sistemleri olarak iki grupta incelenebileceği görülmüştür. Yolcu Bilgi Sistemleri, araç konum bilgisi, rota bilgisi, durak bilgisi ve hat bilgisi olmak üzere dört temel bilgilendirme hizmeti üzerine kurgulanmış, çeşitli teknolojiler kullanılarak elde edilen veriler, veri analiz ve işleme teknolojileri kullanılarak anlamlı hale getirilmiş ve mobil uygulamalar üzerinden kullanıcılara sunulmuştur. Bu sistemler incelenirken veriyi toplama, analiz etme ve son kullanıcıya sunma aşamalarının incelenebileceği ve bu aşamalarda kullanılan haberleşme teknoloji ve uygulamalarının gruplanarak değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmaktadır. Akıllı Kart ve Ödeme Sistemleri alanında kullanılan faklı teknolojiler incelendiğinde, bu teknolojilerin RFID, NFC, QR kod, Temassız Kredi Kartı ve Validatör Teknolojisi olarak beş grupta değerlendirilebileceği görülmüştür. Ayrıca dört farklı uygulama değişik özellikleri dikkate alınarak seçilmiş ve değerlendirilmiş, uygulama ve literatür kullanılarak çeşitli kaynaklardan incelenmiştir. Bu bilgilerden elde edilen verilerle sistemler analiz edilmiş ve sistemlerin veri akış diyagramları oluşturulmuştur. Bu çalışmada ATUS için bir örnek model önerilmiş, önerilen modelin değerlendirmesi yapılmış, kullanıcıya sağlaması gereken hizmetler ve teknolojiler sınıflandırılmış, örnek modelin mimarisi ve veri akış diyagramı oluşturulmuştur. Böylece ATUS alanında gelecekte geliştirilecek uygulamalar için faydalanılacak bir çalışma oluşturmak amaçlanmıştır.

With the increase in the population of cities, the number of motor vehicle users increases and this leads to problems such as traffic, air pollution and increasing energy consumption. Municipalities benefit from developing technologies for different reasons such as reducing these problems, increasing the transportation satisfaction of the citizens who cannot access to the vehicle and increasing the control of different parameters in transportation systems by encouraging the use of public transport. Thus, the Intelligent Transportation Systems are developing according to needs One of the most important functions used in Intelligent Transportation Systems is Intelligent Public Transportation Systems. When we look at the applications used in payment systems and Passenger Information Systems in Intelligent Transportation , it is seen that different technologies are used. In this study, it was seen that IPTS applications can be examined in two groups as Passenger Information Systems and Smart Card and Payment Systems. Passenger Information Systems are based on four basic information services, vehicle location, route information, stop information and line information. Data obtained using various technologies are made meaningful by using data analysis and processing technologies and presented to users via mobile applications. While analyzing these systems, it is understood that the stages of collecting, analyzing and presenting the data to the end user can be examined and the communication technologies and applications used in these stages should be analyzed by grouping. When the different technologies used in the field of Smart Card and Payment Systems are examined, it is seen that these technologies can be examined in five groups as RFID, NFC, QR code, Contactless Credit Card and Validator Technology. In addition, four different applications were selected and evaluated by considering the different properties and examined from different sources by using the application and literature. With the data obtained from this information, systems were analyzed and data flow diagrams of the systems were formed. In this study, a sample model was proposed for IPTS, the proposed model was evaluated, the services and technologies that should be provided to the user were classified, the architecture of the sample model and a data flow diagram were created. Thus, it is aimed to create a study which will be used for future applications for IPTS.