Demokrat Parti Dönemi Ankara (1950-1960) = Democrat Party Period Ankara (1950-1960)

Abstract

Bu tez çalışması, 1950-1960 döneminde Ankara'nın demografisini, tarihini, belediye faaliyetlerini, sosyal, ekonomik, idari, kültürel yapısını; ayrıca spor, trafik ve asayiş durumunu incelemektedir. Ankara, tarihi çok eski dönemlere dayanmakla birlikte, Cumhuriyet'in ilanı ve başkent olmasıyla birlikte büyük bir dönüşüm geçirmiştir. Yeni kurulan Cumhuriyet'in modern bir devlet olarak şekillenmesinde, başkent olarak Ankara merkezi bir rol üstlenmiştir. Mustafa Kemal Atatürk başta olmak üzere devlet yönetimi, şehrin gelişimini ulusal bir politika çerçevesinde ele almıştır. Bu doğrultuda, Ankara'nın yaşadığı önemli dönüşümlerden biri de 1950-1960 döneminde gerçekleşmiştir. Bu süreçte, ulaşım, ticaret, ekonomi, siyaset ve kültür alanlarında uygulanan dışa açık politikalar, Ankara'nın sosyal yapısında önemli değişimlere yol açmış ve kentin sonraki dönemlerdeki temel dinamiklerini belirlemiştir. Ancak, bu on yıllık hızlı gelişim süreci, başkentin kalkınmasını sağlarken, birçok yapısal sorunu da beraberinde getirmiştir. Çalışmanın temel amacı, 1950-1960 döneminde Ankara'da yaşanan dönüşümleri, bu değişimlerin etkilerini ve ortaya çıkan sorunlara yönelik çözüm arayışlarını ortaya koymaktır. Demokrat Parti dönemi, siyasal ve toplumsal gelişmelerin farklı siyasal bakış açılarıyla basın üzerinden takip edilmesine imkân tanımıştır. Bu doğrultuda, dönemin basını bu çalışmanın temel kaynakları arasında yer almaktadır. Ayrıca, arşiv kayıtları ve TBMM tutanakları da araştırmada belirleyici bir rol oynamıştır. 1950-1960 dönemine ilişkin farklı araştırmalar bulunmasına rağmen, Ankara'yı tüm yönleriyle ele alan kapsamlı bir çalışmanın eksikliği, bu araştırmayı literatüre katkı sağlayan önemli bir çalışma haline getirmektedir.

This thesis examines the demography, history, municipal activities, and the social, economic, administrative, and cultural structure of Ankara during the period from 1950 to 1960. It also investigates the city's conditions in terms of sports, traffic, and public order. Although Ankara has a deep-rooted history, it underwent a major transformation following the proclamation of the Republic and its designation as the capital. As the seat of political authority, Ankara played a central role in shaping the newly established Republic into a modern state. Mustafa Kemal Atatürk, along with the state leadership, directed the development of the city within the framework of national policy. In this regard, one of the most significant transformations in Ankara's history occurred between 1950 and 1960. During this period, outward-oriented policies in transportation, trade, the economy, politics, and culture led to substantial changes in Ankara's social structure, shaping the city's core dynamics in the decades that followed. However, while this rapid development over a ten-year span contributed to the growth of the capital, it also brought about numerous structural challenges. The main aim of this study is to identify the transformations that occurred in Ankara during the 1950–1960 period, examine their impacts, and explore the solutions sought to address the problems that arose. The Democrat Party era enabled political and social developments to be followed from a variety of political perspectives through the press. Accordingly, the period's press constitutes one of the primary sources of this research. In addition, archival documents and records of the Grand National Assembly of Turkey (TBMM) also play a significant role in the study. Although there are various studies focusing on the 1950–1960 period, the lack of a comprehensive work that addresses Ankara in all its aspects makes this research a valuable contribution to the existing literature.