Bu tez çalışmasında, Osmanlı İmparatorluğu'ndan ayrılarak ulus-devletlerini kuran Bulgar ve Arnavut millî hareketleri, ön milliyetçilik evresi temel alınarak analiz edilmiştir. Çalışmanın temel araştırma soruları şu şekilde formüle edilmiştir: Osmanlı İmparatorluğu'nun Balkan coğrafyasında ön milliyetçiliklerin ortaya çıkışında ekonomi politik faktörlerin rolü ne ölçüde etkili olmuştur? Osmanlı'dan ayrılarak bağımsızlıklarını kazanan Bulgar ve Arnavut millî hareketlerinin, bağımsızlık sürecindeki ekonomi-politik dinamikleri nasıl şekillenmiştir? Bu süreçte, Arnavut ve Bulgar milliyetçiliklerinin gelişim evrelerinde ne tür benzerlikler ve farklılıklar tespit edilmiştir? Ayrıca, Osmanlı İmparatorluğu'nda merkezi yönetim tarafından ön milliyetçilik bağlamında değerlendirilebilecek kültürel ve ekonomik politikalar, bu milliyetçilik hareketleri üzerinde nasıl bir etki yaratmıştır? Osmanlı İmparatorluğu'ndan ayrılarak bağımsızlığını kazanan ulusların milliyetçilik hareketlerine ilişkin literatürde sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır. Araştırmada, betimleyici anlatım ve karşılaştırmalı yöntem kullanılmıştır. Ulaşılan başlıca sonuçlar olarak şunlardan bahsedilebilir; 19. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu, önemli sosyo-ekonomik dönüşümler geçirmiş ve bu dönüşümler, Balkanlarda millî hareketlerin ortaya çıkışına zemin hazırlamıştır. Arnavut ve Bulgar millî hareketleri, kültürel uyanış, dilin canlandırılması ve siyasi özerklik talepleri etrafında şekillenmiş olmakla birlikte, farklı toplumsal yapılar, dini ayrımlar ve uluslararası dinamikler, bu hareketlerin farklı yörüngelerde gelişmesine neden olmuştur. Bulgar milliyetçiliği, ekonomik gelişme ve burjuvazinin güçlenmesiyle hız kazanırken; Arnavut milliyetçiliği, dini çeşitlilik ve diaspora desteğiyle farklı bir yol izlemiştir. Her iki hareket de modernleşme süreçlerinin etkisiyle milli bilinç kazanmış ve bağımsızlık mücadelelerini başarıya ulaştırmıştır.
In this thesis, the Ottoman The Bulgarian and Albanian nationalities that seceded from the Empire and established their nation-states movements were analysed on the basis of the pre-nationalism phase. The main research questions of the study are formulated as follows: Ottoman Empire Political economy in the emergence of preliminary nationalisms in Balkan geography To what extent did these factors play a role? By separating from the Ottoman Empire independence of the Bulgarian and Albanian national movements, which gained their independence. How were the political economy dynamics shaped in this process? In this process, What are the similarities in the developmental stages of Albanian and Bulgarian nationalisms? and differences were identified? Also, centralisation in the Ottoman Empire cultural, which can be evaluated by the administration in the context of pre-nationalism and economic policies on these nationalist movements. created by the Ottoman Empire? gained independence from the Ottoman Empire limited number of studies in the literature on the nationalism movements of nations are available. In the research, descriptive narrative and comparative method was used. Main conclusions reached In the 19th century, the Ottoman Empire underwent significant socio-economic transformations. century, the Ottoman Empire underwent significant socio-economic transformations and These transformations paved the way for the emergence of national movements in the Balkans. Albanian and Bulgarian national movements, cultural revival, language revitalisation and political autonomy, but it has also been shaped around different demands for political autonomy. social structures, religious divisions and international dynamics, these movements in different trajectories. Bulgarian nationalism, economic development and the strengthening of the bourgeoisie; Albanian nationalism, religious diversity and diaspora support, it followed a different path. Both movement also gained national consciousness under the influence of modernisation processes and independence struggles have succeeded.