Bireylerin sosyal medya platformlarında geçirdikleri sürenin her geçen gün arttığı günümüz dijital iletişim çağında; bilgi almak, haberdar olmak, eğlenceli vakit geçirmek, boş zamanları değerlendirmek, maddi manevi ihtiyaçlarını tatmin etmek başta olmak üzere çeşitli amaç ve nedenlerle bu platformlara bağımlı hale geldiğini söylemek mümkündür. Dijital medya platformlarındaki inluencerlar ise bu amaç ve nedenlerin hem oluşturulmasında ve yönlendirilmesinde hem de giderilmesinde önemli birer aracı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durum dijital iletişim çağının önemli bir meselesi olarak görülmekte ve influencerların bu konumunu sorgulamaya açmaktadır. Bu çalışmada iletişim bilimleri literatürünün önemli bir araştırma sahası olan medya etkileri probleminden yola çıkarak, dijital medyanın bireyler üzerindeki etkilerine odaklanılmıştır. Bu bağlamda çalışmada Lazarsfeld vd.'nin "kanaat önderi", Bourdieu'nün "kültürel aracılar" kavramı temel alınarak; influencerların kültürel aracı konumu ve bireylerin beğenileri üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Çalışma dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölüm; dijital iletişim çağı, sosyal medya ve medyanın kültürel etkilerine yönelik literatür yazımından oluşmaktadır. İkinci bölüm; kültürel aracı, kanaat önderi, influencerlar ve beğeni kavramına ilişkin kavramsal bir çerçeve sunmaktadır. Üçüncü bölüm araştırma yöntemine odaklanırken, dördüncü bölümde araştırma bulgularına ve bulguların değerlendirilmesine yer verilmiştir. Çalışmada karma araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın nicel bölümünde anket tekniği uygulanmış; influencerların bireyler üzerinde birer etkileyici olup olmadığının belirlenmesi için Tam'ın (2020) "Takipçiler Nezdinde Sosyal Medya Fenomenlerinin Kanaat Önderliği Ölçeği", influencerların bireylerin beğenileri üzerindeki etkisinin anlaşılması için ise yazar tarafından hazırlanan Influencerların Takipçilerin Beğenileri Üzerindeki Etkileri Ölçeği uygulanmıştır. Anket formlarından elde edilen veriler SPSS 25.0 programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırma örneklemini Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) "Türkiye İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması" (İBBS) Düzey 1'den Türkiye'yi temsil etme kabiliyeti olan 12 bölgeden seçilen 26 ilde yaşayan bireyler oluşturmaktadır. Araştırmanın nitel bölümünde bireylerin zihnindeki influencer algısını ortaya koymak ve influencerların bireylerin beğenileri üzerindeki etkisine ilişkin elde edilen nicel verilerin güçlendirilmesi ve daha detaylı bilgiler elde edilebilmesi amacıyla mülakat tekniği kullanılmıştır. Bu bağlamda araştırma örneklemi içerisinde yer alan 17 ilden toplamda 26 kişi ile yarı yapılandırılmış mülakat gerçekleştirilmiştir. Mülakat çalışmasından elde edilen verilerle MAXQUDA 2024 programı kullanılarak tematik analiz yapılmıştır. Araştırma bulguları değerlendirildiğinde; Türkiye'deki bireylerin influencerları ilgi alanlarına göre kültürel aracı olarak gördükleri ve onların beğenilerinden etkilendiği ortaya konmuştur. Ayrıca dijital medya platformlarındaki çeşitlilik ve influencer sayısındaki artış göz önünde bulundurulduğunda medyanın güçlü etkiler döneminin dijital medya ile şiddetini artırarak devam ettiği görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Dijital İletişim, Kanaat Önderi, Influencer, Kültürel Aracı, Beğeni
In today's digital communication age, where the time individuals spend on social media platforms increases day by day; It is possible to say that people have become addicted to these platforms for various purposes and reasons, especially to get information, to be informed, to have fun, to spend their free time, and to satisfy their material and spiritual needs. Influencers on digital media platforms appear as important intermediaries in both creating, directing and meeting these goals and causes. This situation is seen as an important problem of the digital communication age and calls this position of influencers into question. This study focuses on the effects of digital media on individuals, based on the problem of media effects, which is an important research field in the communication sciences literature. In this context, the cultural intermediary position of influencers and their impact on individuals' tastes were investigated in the study, based on Lazarsfeld et al.'s concept of "opinion leader" and Bourdieu's concept of "cultural intermediaries". The study consists of four parts. First part; It consists of literature on digital age communication, social media and the cultural effects of media. Second part; The cultural tool provides a portable framework for transforming opinion leaders, influencers, and tastes. While the third chapter focuses on the research method, the fourth chapter covers the conduct of research and its evaluation. Mixed research method was used in the study. Survey technique was used in the quantitative part of the research; To determine whether influencers are an influence on individuals, Tam's (2020) "The Scale of Opinion Leadership of Social Media Influencers in the Eyes of Followers" was applied, and to understand the effect of influencers on individuals' likes, the Effects of Influencers on Followers' Likes Scale prepared by the author was applied. The data obtained from the survey forms were evaluated using the SPSS 25.0 program. The research sample consists of individuals living in 26 provinces selected from 12 regions capable of representing Turkey from the Turkish Statistical Institute's (TUIK) "Turkish Statistical Regional Units Classification" Level 1. In the qualitative part of the research, interview technique was used to reveal the influencer perception in individuals' minds and to strengthen the quantitative data obtained regarding the influence of influencers on individuals' tastes and to obtain more detailed information. In this context, semi-structured interviews were conducted with a total of 26 people from 17 provinces included in the research sample. Thematic analysis was conducted using the MAXQUDA 2024 program with the data obtained from the interview study. When the research findings are evaluated; It has been revealed that individuals in Turkey see influencers as cultural intermediaries according to their interests and are influenced by their likes. In addition, considering the diversity in digital media platforms and the increase in the number of influencers, it has been observed that the period of strong effects of the media continues with increasing intensity with digital media. Keywords: Digital Communication, Opinion Leader, Influencer, Cultural Mediator, Taste
Except where otherwise noted, this item's license is described as http://creativecommons.org/licenses/by/4.0/
