İnternet bağımlılığı ile mücadelede sivil toplum örgütlerinin rolü üzerine teorik ve uygulamalı bir araştırma

Abstract

Bu çalışma, STK'ların internet bağımlılığıyla mücadelede başvurdukları halkla ilişkiler uygulamalarını ele almayı amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda STK'ların faaliyet raporları incelenmiştir. Çalışmanın evrenini, internet bağımlılığıyla mücadele eden STK'lar oluşturmaktadır. Bu evreni daraltmak için, internet bağımlılığı konusunda en fazla bilinirliğe sahip olma, etki alanı ve ulaşılan kitle büyüklüğü, yenilikçi yaklaşımları benimseme, uluslararası iş birlikleri ve ağların gelişmişliği gibi kriterler gözetilerek, üç kıtadan beş sivil toplum kuruluşu seçilmiştir. Bu bağlamda, ABD'den IREX, Hindistan'dan DEF, İngiltere'den ORG ve APC, son olarak Türkiye'den Yeşilay örneklemi alınmıştır. Örnekleme dahil edilen sivil toplum kuruluşlarının 2019-2023 yılları arasındaki faaliyet raporları, betimsel analiz metoduyla MAXQDA programında analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular sonucunda Halkla İlişkiler Ekosistemi Modeli ortaya çıkmıştır. Model, STK'ların internet bağımlılığıyla mücadelesine yönelik stratejik iletişim çerçevesini altı ana bölümde sunmaktadır. İletişim stratejileri; dijital, proaktif, reaktif yaklaşımlar ve kurumsal sosyal sorumluluk içermektedir. Halkla ilişkiler modelleri arasında iki yönlü simetrik, iki yönlü asimetrik ve basın ajansı modeli bulunmaktadır; bu modeller etkili iletişim ve etkileşim için çeşitli yaklaşımlar sağlamaktadır. Halkla ilişkiler işlevleri; danışmanlık-tavsiye, kamuoyu yaratma, güvenirlilik ve görünürlük arttırma üzerine odaklanmaktadır. Halkla ilişkiler türleri; imaj/itibar yönetimi, ilişki yönetimi, bilgilendirme ve ikna gibi stratejilerle kuruluşların hedeflerine ulaşmasına yardımcı olmaktadır. Kampanya araçları; görüşme-toplantılar, konferanslar, seminerler, basın bültenleri, sponsorluklar ve fuarlarla halkla ilişkiler kampanyalarını desteklemektedir. Halkla ilişkiler karması ise, kamu yararına faaliyetler, kurumsal reklamcılık, lobicilik, basın sözcülüğü ve duyurular aracılığıyla kuruluşun toplum üzerindeki etkisini arttırmaktadır ve iletişim stratejilerini güçlendirmektedir. Bu bütüncül yaklaşım, STK'nın geniş kitlelere ulaşmasını, itibarını korumasını ve stratejik hedeflerine ulaşmasını sağlayarak toplumsal etkisini arttırmaktadır.

This study aims to examine the public relations practices employed by NGOs in combating internet addiction. The activity reports of NGOs have been analyzed. The universe of the study consists of NGOs combating internet addiction. To narrow down this universe, five civil society organizations from three continents have been selected based on criteria such as the highest level of awareness in the field of internet addiction, scope of impact, size of the audience reached, adoption of innovative approaches, and the development of international collaborations and networks. IREX, DEF, ORG and APC, and Yeşilay have been included in the sample. The activity reports of these organizations from 2019 to 2023 have been analyzed using the descriptive analysis method in program MAXQDA. The findings of the study have led to the development of the Public Relations Ecosystem Model. The model presents a strategic communication framework for NGOs combating internet addiction in six main sections. The communication strategies include digital, proactive, reactive approaches, and corporate social responsibility. The public relations models include two-way symmetric, two-way asymmetric, and press agency models. Public relations functions focus on consultancy-advice, public opinion formation, enhancing trustworthiness and visibility. Types of public relations, such as image/reputation management, relationship management, information, and persuasion, assist organizations in achieving their objectives. Campaign tools support public relations campaigns through meetings, conferences, seminars, press releases, sponsorships, and exhibitions. The public relations mix enhances the organization's impact on society and strengthens communication strategies through activities for public benefit, corporate advertising, lobbying, press spokespersonship, and announcements.