Yerel gazetelerin dijitalleşme süreci: doğu marmara kalkınma ajansı bölgesi örneği = Digitalization process of local newspapers: east marmara development agency region example

Abstract

Teknolojideki buluşlar ve gelişmeler, geçmişten günümüze toplumsal yapıyı da önemli ölçüde değiştirmiştir. Teknolojik deterministlerin bu görüşü kapsamında iletişim teknolojilerindeki ilerlemelerin de sonuçlarının günümüzde oldukça etkili oldukları söylenebilmektedir. 1990'lı yılların başında internetin iletişim sektöründe kullanılmaya başlanması ise adeta bir devrime yol açmıştır. İnsanlık var olduğundan beri büyük bir ihtiyaç olarak gördüğü habere, internet sayesinde artık zaman ve mekandan bağımsız ulaşma imkanına erişmiştir. Bu olağanüstü gelişmeler gazeteleri ve gazetecileri etkilemiş, internet ortamında gazetecilik pratikleri de büyük ölçüde değişmiştir. Türkiye'de, yeniliklerin yayılması kuramı çerçevesinden bakıldığında yeniliği erken benimseyen yaygın/ulusal gazeteler dijital dönüşümlerini tamamlayarak, yeni haber mecralarında da başarılı olmaktadırlar. Yerel gazeteler için ise durum çok farklıdır. Yenilik karşısında geride kalanlar ve hatta halen dönüşüm dirençleri olan yerel gazetelerin her sene sayıları azalmaktadır. Bu da beraberinde binlerce gazetecinin işsiz kalmasını getirmektedir. Araştırmanın amacı, yerel gazetelerin dijital dönüşümlerini tamamlayamamalarının etkenlerini ortaya çıkarmak ve öneriler sunmaktır. Karma yöntem tekniklerinin kullanıldığı araştırma kapsamında Doğu Marmara Kalkınma Ajansı bölgesinde bulunan Bolu, Düzce, Sakarya, Kocaeli ve Yalova illerinde faaliyet gösteren yerel gazetelerin sahibi veya yöneticileri ile anket ve mülakat tekniği ile veriler toplanmıştır. Nicel ve nitel analizlerin ardından bölgedeki yerel gazetelerin dijital dönüşüm için teknik altyapı kapasitelerinin yeterli olmasına rağmen, yönetimsel ve personel açısından dönüşüm dirençlerinin bulunduğu ve dijital gazetecilik uygulamalarında başarısız oldukları ortaya çıkmıştır. Ekonomik sıkıntıları bulunan gazeteler, nitelikli personel istihdam edememekte, baskı maliyetleri artmakta, tirajları azalmakta ve reklam gelirleri düşmektedir. Dijital dönüşümlerini gerçekleştiremeyen yerel gazeteler kapanmaya doğru gitmektedir. Gazetelerin dijital dönüşümleri için danışmanlık ve finans destekleri verilmeli, mevcut personelin eğitimleri sağlanmalı ve nitelikli işgücü ihtiyaçları karşılanmalıdır.

Inventions and developments in technology have significantly changed the social structure from past to present. Within the scope of this view of technological determinists, it can be said that the results of advances in communication technologies are quite effective today. The use of the Internet in the communications sector in the early 1990s led to a revolution. Thanks to the internet, humanity now has the opportunity to access news, which it has seen as a great need since its existence, independent of time and place. These extraordinary developments have affected newspapers and journalists, and journalistic practices on the internet have also changed greatly. In Turkey, from the perspective of the theory of diffusion of innovations, mainstream/national newspapers that adopt innovation early have completed their digital transformation and become successful in new news channels. The situation is very different for local newspapers. The number of local newspapers, which are left behind in the face of innovation and even still resistant to transformation, is decreasing every year. This results in thousands of journalists becoming unemployed. The aim of the research is to reveal the reasons why local newspapers cannot complete their digital transformation and to offer suggestions. Within the scope of the research using mixed method techniques, data was collected by survey and interview techniques with the owners or managers of local newspapers operating in the provinces of Bolu, Düzce, Sakarya, Kocaeli and Yalova in the Eastern Marmara Development Agency region. Following the quantitative and qualitative analyses, it was revealed that although the technical infrastructure capacities of local newspapers in the region were sufficient for digital transformation, they had resistance to transformation in terms of management and personnel and were unsuccessful in digital journalism practices. Newspapers with economic difficulties cannot employ qualified personnel, printing costs increase, circulation decreases and advertising revenues decrease. Local newspapers that cannot achieve their digital transformation are heading for closure. Keywords: