Hastanelerde örgütsel demokrasi algısının iş tatminine etkisinde psikolojik güçlendirmenin aracılık rolü : Bilecik ili örneği = The mediating role of psychological empowerment in the effect of organizational democracy perception on job satisfaction in hospitals : The case of Bilecik Province

Abstract

Günümüzde küreselleşme, teknolojik gelişmeler, uluslararası rekabet, müşteri tercih ve taleplerinin değişimi, çalışanların beklentilerinde meydana gelen değişimler, tüm örgütlerde olduğu gibi sağlık kurumlarında da etkisini göstermektedir. Bu kurumlar arasında yer alan hastanelerde toplumun ihtiyacı olan sağlık hizmetlerinin etkili ve verimli bir şekilde verilebilmesinde sağlık çalışanları önemli bir yere sahiptir. Sağlık çalışanlarının iş tatmini ile çalışmaları ise hem hizmet alanları hem de hastaneleri doğrudan etkilemektedir. Çalışanların tutum ve davranışlarının olumlu yönde şekillendirilmesine katkı sağlayan bir kavram olarak ifade edilen örgütsel demokrasinin hastanelerde hayata geçirilmesi ve çalışanların güçlendirilmesi ile sağlık çalışanlarının iş tatmini sağlanabilir. Bu çalışmada örgütsel demokrasi algısının iş tatminine etkisinin belirlenmesi ve bu etkide psikolojik güçlendirmenin aracılık rolünün ortaya konulması amaçlanmaktadır. Bu kapsamda çalışmanın evreni araştırmanın yapıldığı dönemde Bilecik ilinde faaliyet gösteren hastanelerde görev yapmakta olan 1203 sağlık çalışanından (hekim, hemşire-ebe, tıbbi sekreter, sağlık teknikeri, memur) oluşmaktadır. Çalışmada örneklem belirlenirken önce örneklem büyüklüğü belirlenmiş (429), ardından her hastane için evreni temsil edebilecek örnek grubunun büyüklüğü tabakalı örnekleme yöntemi kullanılarak hesaplanmış ve kolayda örnekleme yöntemiyle 599 sağlık çalışanı üzerinde çalışma gerçekleştirilmiştir. Nicel araştırma olarak tasarlanan çalışmada veri toplama aracı olarak anket formundan yararlanılmıştır. Geçkil ve Tikici (2015) tarafından geliştirilen "Örgütsel Demokrasi Ölçeği", Weiss ve diğerleri (1967) tarafından geliştirilen ve Türkçe uyarlaması Baycan (1985) tarafından yapılan "Minnesota İş Tatmini Ölçeği"nin kısa formu, Spreitzer (1995) tarafından geliştirilen, Sürgevil ve diğerleri (2013) tarafından Türkçe uyarlaması yapılan "Psikolojik Güçlendirme Ölçeği" olmak üzere üç farklı ölçeğin ve çalışanların sosyo-demografik özelliklerinin belirlenmesine yönelik ifadelerin yer aldığı anket formu, 66 sorudan oluşmaktadır. Çalışmada; tanımlayıcı istatistiksel yöntemler, korelasyon ve regresyon analizlerinden yararlanılarak analiz gerçekleştirilmişidir. Veriler, %95 güven aralığında (p=0,05) analiz edilmiştir. Çalışmada; örgütsel demokrasi algısı, iş tatmini ve psikolojik güçlendirme arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca örgütsel demokrasi algısının iş tatmine ve psikolojik güçlendirmeye, örgütsel demokrasi algısı ve psikolojik güçlendirmenin iş tatminine istatistiksel açıdan anlamlı ve pozitif yönlü etkisi olduğu sonucu elde edilmiştir. Çalışmada örgütsel demokrasi algısının iş tatminine etkisinde psikolojik güçlendirmenin kısmi aracılık rolü olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada ayrıca sosyo-demografik değişkenler bakımından örgütsel demokrasi algısı, iş tatmini ve psikolojik güçlendirmede istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunup bulunmadığı incelenmiştir. Katılımcıların örgütsel demokrasi algısında cinsiyet, eğitim durumu, görev durumu ve toplam çalışma süresi; iş tatmininde cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu, görev durumu; psikolojik güçlendirmesinde ise eğitim durumu, görev durumu ve toplam çalışma süresi bakımından anlamlı farklılık olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçlar, örgütsel demokrasi algısının ve psikolojik güçlendirmenin sağlık çalışanları açısından önemli olduğunu göstermektedir. Bu nedenle hastane yöneticileri tarafından sağlık çalışanlarının örgütsel demokrasi algısının artırılması ve psikolojik olarak güçlendirilmesi yönünde stratejiler geliştirilmesi önerilmektedir.