Üniversite Gençliğinde Din Anlayışı ile Tüketim Eğilimleri İlişkisi = The Relationship between Understanding of Religion and Consumption Tendencies in University Youth

Abstract

Üniversite gençliğine yönelik araştırma yapmak ve onların düşünce, kanaat ve beklentileri ile farklı açılardan tutumlarını ve davranışlarını ortaya koymak büyük önem taşımaktadır. Yaşamın sürdürüldüğü toplumun hem günümüzdeki durumunun hem de gelecek perspektifinin tespit edilerek daha iyi anlaşılması da önem arz etmektedir. Bu çalışmada lisans düzeyinde Sakarya'da öğrenim gören üniversiteli öğrencilerin din anlayışlarıyla tüketim eğilimleri ilişkisi araştırılmıştır. Çalışma teorik aşama ve saha araştırması olmak üzere 2 kısımdan oluşmaktadır. Kavramsal çerçevenin ele alındığı teorik kısımda din, din anlayışı, dindarlık, tüketim, tüketim kültürü, gösteri toplumu, sürdürülebilir tüketim kavramlarıyla birlikte gençlik ve din ile din anlayışı ve sürdürülebilir tüketim davranışı kavramları çalışmayla ilgisi açısından incelenmiştir. Çalışmanın saha araştırması bölümünde din anlayışı, dinin anlaşılması ve yorumlanması amacıyla geliştirilmiş 23 soru ve 4 boyuttan oluşan 'Din Anlayışı Ölçeği' ile tüketim eğilimleri ise 17 sorulu ve 4 boyutlu bir ölçme aracı olan 'Sürdürülebilir Tüketim Davranışı Ölçeği' kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Bu çalışma nicel araştırma yöntemi esas alınarak yapılmıştır. Araştırmanın verileri, örneklem grubuna çevrimiçi olarak hazırlanan anket soru formu linki paylaşılıp interaktif ortamda uygulanan anket sorularına verilen cevaplar yoluyla elde edilmiştir. Değişkenlerle ölçek boyutları arasındaki ilişki grafikleri ve fark testleri analiz edilerek, ölçek boyutları arasında korelasyon analizi yapılarak araştırma tamamlanmıştır. Bu çalışma Sakarya Üniversitesi ve Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi'nde lisans düzeyinde eğitim alan öğrenciler üzerinde gerçekleştirilmiştir. Nicel araştırma yaklaşımının benimsendiği çalışmada, ankete katılarak araştırmaya katkı sunan toplam 1855 üniversite öğrencisinin cinsiyet, eğitim aldığı alan, okuduğu sınıf, aile birey sayısı, barındığı yer, anne-baba eğitim düzeyleri, yerleşim yeri büyüklüğü (kırsal-şehir merkezi) ve aile gelir durumu değişkenlerine göre elde edilen bilimsel bulgular sunulmuştur. Din bilimleri alanında yapılan literatür taramasında, dinin insan hayatındaki ve toplumsal yaşamdaki yerini tespit etmeyi hedefleyen birtakım çalışmaların bulunduğu ancak bu çalışmaların belli konuların incelenmesine yönelik olduğu ve sınırlı bazı konulara odaklandığı görülmüştür. Din sosyolojisi ile din psikolojisi bilim dallarındaki araştırmaların kahir ekseriyeti ise dindarlık düzeyi araştırmaları üzerinde yoğunlaşmaktadır. Din anlayışını ortaya koyma çalışmalarına baktığımızda ise, daha az çalışılan bir alan karşımıza çıkmaktadır. Yine aynı literatürün incelediği örneklem farklı örneklem gruplarından oluşmaktadır. Bu çalışma sonuçları, üniversiteli gençlerde yaygın olan din anlayışı ve dini tutumları ile bunların sürdürülebilir tüketim davranışları ve tüketim eğilimleriyle ilişkisini ortaya koyması bakımından özgün veriler sunmaktadır. Çalışma bu haliyle alandaki mevcut ilmi birikime katkı sunmayı amaçlamaktadır.

It is of great importance to conduct research on university youth and to reveal their thoughts, opinions, expectations, attitudes and behaviours from different perspectives. It is also important to better understand both the current situation and the future perspective of the society in which life is sustained. In this study, the relationship between the understanding of religion and consumption tendencies of university students studying in Sakarya at undergraduate level was investigated. The study consists of two parts: theoretical phase and field research. In the theoretical part where the conceptual framework is discussed, the concepts of religion, religious understanding, religiosity, consumption, consumption culture, consumer culture, show society, sustainable consumption, as well as the concepts of youth and religion, religious understanding and sustainable consumption behaviour are examined in terms of their relevance to the study. In the field research part of the study, the understanding of religion was carried out using the 'Religious Understanding Scale' consisting of 23 questions and 4 dimensions developed for the purpose of understanding and interpreting religion, and consumption tendencies were carried out using the 'Sustainable Consumption Behaviour Scale', a 17-question and 4-dimensional measurement tool. This study was conducted on the basis of quantitative research method. The data of the study were obtained through the answers given to the questionnaire questions applied in the interactive environment by sharing the link of the questionnaire prepared online to the sample group. The research was completed by analyzing the relationship graphs and difference tests between variables and scale dimensions, and correlation analysis between scale dimensions. This study was conducted on undergraduate students studying at SAU and SUBU. In the study in which quantitative research approach was adopted, scientific findings obtained according to the variables of gender, field of study, class of study, number of family members, place of residence, parental education levels, size of settlement (rural-urban centre) and family income status of a total of 1855 university students who contributed to the research by participating in the survey were presented. In the literature review conducted in the field of religious sciences, it was seen that there are some studies aiming to determine the place of religion in human life and social life, but these studies are aimed at examining certain subjects and focus on some limited subjects. The majority of the studies in the sociology of religion and psychology of religion focus on the level of religiosity. When we look at the studies on the understanding of religion, we come across a field that has been less studied. Again, the sample analysed in the same literature consists of different sample groups. The results of this study provide unique data in terms of revealing the understanding of religion and religious attitudes prevalent among university students and their relationship with sustainable consumption behaviours and consumption tendencies. In this way, the study aims to contribute to the existing scholarly accumulation in the field.