Çağdaş sanat üretiminde yapay ışık kullanımının mekan algısına etkisi = The effect of using artificial light on the perception of space in contemporary art production

Abstract

Estetiğin, post modern dönem sonrasında bağlamı değişmiştir. Böylece çağdaş sanatla birlikte, sanat üretiminde bu yeni bağlama uygun işler üretilmiş ve malzeme özgürlüğünün ortaya koyduğu geniş bir seçim yelpazesi oluşmuştur. Bu özgürlük sanatçıların, çalışmalarını oluştururken hazır nesneden, yazıdan, endüstriyel malzemelerden ve günümüz teknolojisinin sunduğu makinelerden faydalanmasını sağlamıştır. Böylece sanatçı yapıtını gerçekleştirirken üslubuna uygun olan materyali seçme imkânı elde etmiştir. 19. yüzyıl sonrası hazır nesne kullanımı ile birlikte, bir durumu, fikri ya da meseleyi, yapıtları ile ifade eden sanatçının, kullandığı malzemeler arasına, modern sanat sonrasında devreye giren kavramsal bakış açıları ve bu doğrultuda sanata dâhil olduğunu söyleyebileceğimiz yapay ışık, sanat nesnesi olarak kullanılmaya başlamıştır. Endüstriyel malzemeler içerisinde popülerliğini devam ettiren yapay ışığın sanat işi olarak kullanılması ve çağdaş sanatta endüstri ve teknolojinin etkileriyle yaygınlaşması üzerine, ışığın kullanım biçim ve amaçları değişim göstermiştir. Sanat materyali olarak kullanılan yapay ışık, günümüzde de pek çok sanatçının yapıt haline getirdiği bir nesne olmuştur. Sanatçıların ışığa biçimsel yaklaşımları ışığın kullanım biçimlerini değiştirirken mekân ile ilişkisi de üzerinde durulması gereken bir durumdur. Mekân olgusu, endüstriyel malzemelerin sanat medyumu olarak kullanılması noktasında yeniden yorumlanmıştır. Salt bir biçimde kullanılan yapay ışığın mekânda ve izleyici üzerinde nasıl algılandığı ve ışık enstalâsyonları, yapay ışığın form edinmesinde, sadece görsel değil dokunsal anlamda da üretilebilmesinin mekânda oluşan algının dönüşümleri araştırılması gereken bir konu olmuştur. Bu tez kapsamında sanat medyumu olarak yapay ışık kullanımının mekân algısında farklı etkilere neden olması ve mekân algısını değiştirip dönüştürme durumu irdelenerek, literatüre katkı sağlaması amaçlanmıştır.

The context of aesthetics changed after the post modern period. Thus, along with in the contemporary art, many works were produced in accordance with this new context in art production and the freedom by the abundance of materials formed a wide range of choices. This freedom enabled the artists to benefit from ready-made objects, writing, industrial materials and the machines provided by today's technology while creating their works. Conceptual perspectives that came into play after modern art and artificial light, which was included in art in this direction, has started to be used as an art object among the materials used by the artist who expresses a situation, idea or issue through his works. With the use of artificial light as a work of art, which continues its popularity among industrial materials, and its spread with the effects of industry and technology in the contemporary art, the uses and purposes of light have changed. Artificial light, used as an art material, has become an object thatmany artists make into works today. While artists' stylistic approaches to light change the ways of using the light, its relationship with space is also a situation that needs to be emphasized. The concept of space has beenreinterpreted in terms of the use of industrial materials as an art medium. The issue of how artificial light, which is used in a pure form, is perceived in the space and on the viewer and the transformations of the perception of light installations in space, which can be produced not only visually but also tactilely, have been a subject that needs to be investigated. Within the scope of this thesis, this study will be carried out with the aim of contributing to the literature by examining the use of artificial light as an art medium, causing different effects on the perception of space and changing and transforming the perception of space.