Post-Neoliberal bir restorasyon olarak oecd beps eylem planı'nın transfer fiyatlandırmasına ilişkin aksiyonları çerçevesinde Türkiye değerlendirmesi = Assessment of Turkey as a post-neoliberal restoration within the framework of the oecd beps action plan's actions on transfer pricing

Abstract

Neoliberal iktisat politikalarına uyum sağlayan yerel vergi düzenlemelerinin neden olduğu uluslararası mali mevzuat farklılıkları agresif vergi planlamalarının bir aracı haline gelerek ÇUŞ'e matrah aşındırma yoluyla kar aktarımı (BEPS) fırsatları sağlamıştır. Durumun ulusal vergi gelirlerini büyük ölçüde aşındırması ve 2008 küresel mali krizinin yaşanması ülkeleri büyük bir kaynak krizine sokmuştur. G20'nin talebi üzerine teknik altyapısını OECD'nin oluşturup hayata geçirdiği "BEPS Eylem Planı" ÇUŞ'e BEPS fırsatı sağlayan 15 sorunlu alanı tespit ederek uygulayıcı ülkelere yerel mevzuatlarına adapte etmek üzere bazı tavsiyeler ve minimum standartlar önermiştir. Eylem Planı'nın transfer fiyatlandırmasına yönelik 8, 9, ve 10. aksiyonları ile transfer fiyatlandırması sonuçlarının yaratılan değer ile uyumlu olması amaçlanmıştır. Bu revizyonda gayri maddi varlık kavramı daha geniş bir perspektifle yeniden ele alınmıştır. Emsallerine uygunluk ilkesi işlemlerin asıl mahiyetini tespit etmek için riski ön plana çıkaran bir perspektifle reforme edilmiştir. "Cash Box" olarak anılan ve şirketler grubu içerisinde hiçbir ekonomik faaliyeti olmayan, gelirlerinin tamamı pasif nitelikli (faiz geliri) olan ve sermaye olarak zengin işletmelerin sırf bu sermayelerini ilişkili kişilere kullandırmaları sayesinde yüksek kazanç elde etmeleri engellenmiştir. Yine Eylem 8-10 kapsamda gayri maddi hakları tespit etmek ve oluşturduğu sonucun transfer fiyatlandırması açısından emsallerine uygunluğunu sağlıklı bir şekilde belirleyebilmek için DEMPE Analizi gündeme gelmiştir. OECD TFR'nin "Belgelendirme" ye ayırdığı "Beşinci Bölüm" tamamen silinmiş ve üç aşamalı standardize yaklaşımı yansıtan yeni yükümlülükler getirilmiştir. Bir neoliberalizm aksaklığına yapılan post-neoliberal bir onarım olarak "BEPS Eylem Planı'nın transfer fiyatlandırmasına ilişkin aksiyonları Türk mali mevzuatına tamamen olmasa da kısmen yansımıştır. OECD'nin BEPS Eylem Planı'nı ortaya çıkarmasının sebebi neoliberal iktisat politikalarının uygulandığı dönemde sürecin önemli aktörleri olan ÇUŞ'in agresif vergi planlamalarının özellikle gelişmiş ülke ulusal maliyelerini içinden çıkılamaz bir duruma getirmesidir. Bu süreç içerisinde gelişmiş ülke mali idarelerinin kontrolünde olması gereken büyük matrahlar vergi rekabetinde dibe doğru yarışın aktörleri olan gelişmekte olan ülkelerde yok olup gitmektedir. Türk Mali Mevzuatının bu konvansiyona kısmen dâhil olmasının sebebi gelişmekte olan bir ülke olarak Eylem Planı'nın etkileri lehine olmayacağından mümkün olduğunca mesafeli duracak gibi görünmektedir.

Differences in international financial legislation, caused by local tax regulations adapting to neoliberal economic policies, have become a tool of aggressive tax planning and provided profit transfer (BEPS) opportunities to MNCs through base erosion. The fact that the situation eroded national tax revenues to a large extent and the 2008 global financial crisis plunged the countries into a major resource crisis. The "BEPS Action Plan", the technical infrastructure of which was created and implemented by the OECD upon the request of the G20, identified 15 problematic areas that provide BEPS opportunities to the MNC, and presented some recommendations and minimum standards to the implementing countries to adapt them to their local legislation. It is aimed that the actions of the Action Plan regarding transfer pricing and the results of transfer pricing are compatible with the value created. In this revision, the concept of intangible assets has been reconsidered with a broader perspective. The arm's length principle has been reformed with a perspective that emphasizes risk in order to determine the actual nature of transactions. In this context, DEMPE Analysis has come to the fore in order to determine royalties and to determine the compatibility of the result with its peers in terms of transfer pricing. The "Fifth Section" that OECD TFR reserved for "Certification" has been completely deleted and new obligations have been introduced reflecting the three-stage standardized approach. As a post-neoliberal fix for a neoliberal flaw, the transfer pricing actions of the "BEPS Action Plan" were partially, if not completely, reflected in the Turkish financial legislation. The reason for the OECD to reveal the BEPS Action Plan is that the aggressive tax planning of the MNCs, which were the important actors of the process during the implementation of neoliberal economic policies, brought the national finances of developed countries into an inextricable situation. In this process, large bases that should be under the control of financial administrations of developed countries are disappearing in developing countries, which are the actors of the race to the bottom in tax competition. The reason for the partial inclusion of the Turkish Financial Legislation in this convention seems to be to keep a distance as much as possible, as the effects of the Action Plan will not be in favor of a developing country.