Covıd-19 sürecinde onlıne alışveriş niyetini etkileyen faktörlerin incelenmesi: Türkiye ve Azerbaycan örneği = Examining the factors affecting online shopping intention during the Covid-19 process: The case of Turkey and Azerbaijan

Abstract

Bu çalışma, Covid-19 sürecinde Türkiye ve Azerbaycan'da tüketicilerin online alışveriş niyetini etkileyen faktörlerin incelenmesini amaçlamaktadır. Bu bağlamda tüketicilerin online alışveriş niyetini etkileyen dört boyut olan akran iletişimi, Covid-19 korkusu, algılanan hizmet kalitesi, tüketici güveni değişkenleri ele alınmıştır. Bu boyutlar kapsamında 7'li Likert ölçeği kullanılarak hazırlanmış olan online anket vasıtasıyla Azerbaycan ve Türkiye'den veriler toplanmıştır. Anket çalışmasında 150 Türkiye ve 150 Azerbaycan olmak üzere 300 tüketiciden veriye ulaşılmıştır. Bu bilgiler doğrultusunda çalışma çerçevesinde toplanan veri seti üzerinde faktör, güvenirlik, tek yönlü varyans analizi, bağımsız örneklem t testi ve regresyon analizleri uygulanmıştır. Araştırma sonucunda akran iletişimi, Covid-19 korkusu, algılanan hizmet kalitesi ve tüketici güveninin online alışveriş niyetini pozitif etkilediği görülmektedir. Bulunan bu bulgulara ek olarak farklılıkların incelenmesine yönelik yapılan analiz sonuçlarında iki ülke arasında bazı farklılıklar bulunmuş ve bulgular ayrıntılı olarak verilmiştir. Türkiye'deki tüketicilerin online alışveriş niyeti cinsiyete göre farklılık göstermediği halde Azerbaycan'daki tüketicilerin online alışveriş niyeti cinsiyete göre farklılık göstermektedir. Bu çalışma teorik katkılarına ek olarak, ortaya koymuş olduğu kıyaslamalı bakış açısı sayesinde, iki ülke yöneticilerine tüketicilerin online alışveriş davranışlarına yönelik yeni bir içgörü ve perspektif sağlamaktadır. Anahtar Kelimeler: Covid-19 korkusu, güven, algılanan hizmet kalitesi, akran iletişimi, online alışveriş niyeti, e-ticaret.

This study aims to examine the factors affecting consumers' online shopping intentions in Turkey and Azerbaijan during the Covid-19 process. In this context, the variables of peer communication, fear of Covid-19, perceived service quality, and consumer trust, which are four dimensions that affect consumers' online shopping intention, are discussed. Within the scope of these dimensions, data were collected from Azerbaijan and Turkey through an online questionnaire prepared using a 7-point Likert scale. In the survey study, data from 300 consumers were obtained, 150 of which were from Türkiye and 150 from Azerbaijan. In line with this information, factor, reliability, one-way analysis of variance, independent sample t-test and regression analyses were applied to the dataset collected within the framework of the study. As a result of the research, it is seen that peer communication, fear of Covid-19, perceived service quality, and consumer trust positively affect online shopping intention. In addition to these findings, some differences were found between the two countries in the results of the analysis to examine the differences and the findings were given in detail. While the online shopping intention of consumers in Turkey does not differ according to gender, the online shopping intention of consumers in Azerbaijan differs according to gender. In addition to its theoretical contributions, this study provides the managers of the two countries with a new insight and perspective on the online shopping behavior of consumers, thanks to its comparative perspective. Keywords: Fear of Covid-19, trust, perceived service quality, peer communication, online shopping intention, e-commerce.