Safranbolu seymenlik kültüründe müziğin önemi ve yeri = Importance and place of music in safranbolu seymenlik culture

Abstract

Safranbolu, kültürel birikimlerin yer aldığı bir bölgedir. Bu bölge tarihsel süreç içerisinde geçmişten günümüze kadar farklı kültürlere ve müzik türlerine ev sahipliği yapmıştır. Bu kültür birikiminin sonucunda gelişerek gün yüzüne çıkan, ahilik, seymenlik vb. gibi birçok unsur-kavram bu yapı taşlarının oluşmasında büyük rol oynamıştır. Safranbolu yöresi, halk müziğinin temel yapı taşlarından olan kırık hava, karma hava ve zeybek gibi farklı türleri bir arada toplayarak kendi içerisinde zengin, yöresel anlamda çok yönlü ve geleneğe bağlı kalan bir müzik ananesi oluşturabilmiştir. Aynı zamanda Safranbolu zengin müzik geleneğiyle birlikte bağlı olduğu Karabük iline ve çevre il-ilçelere müzik kültürü açısından yön vermiş bir yapıya sahiptir. Bundan dolayı Safranbolu, önemli müzik merkezlerinden biri olmuştur. Çalışmamızda, "Safranbolu Seymenlik Kültüründe Müziğin Önemi ve Yeri" başlığı altında 15 türkü derlenip notaya alınmıştır. Derlenip notaya alınan türkülerin 14'ü kırık hava, 1 türkü ise karma hava türündedir. Bu türküleri incelediğimizde güçlü sesleri, usul yönünden, metronom, ses değiştirici işaretleri, ses genişliği ve makamsal analiz açısından değerli bilgiler ve sonuçlar ortaya çıkmıştır. Bununla beraber incelenen karma hava ve kırık hava türkülerinin transkripsiyonlarına (notasyonlarına) bakıldığında, genellikle si bemol 2 değiştirici işareti ve fa diyez değiştirici işaretleri kullanıldığı ortaya çıkmıştır. Ayrıca türkülerin genelinde makamsal diziye göre 4. ses güçlü ses olarak tespit edilmiştir. Makam dizisi olarak TSM (Türk Sanat Müziği)'nde benzerlik gösteren hicaz ve uşşak makamı daha çok kullanılmış ve usul olarak genellikle 9/8 usulleri kullanılmıştır. İncelenen eserlerin genellikle Prestissimo (metronom değeri 200'ün üzerinde olan) temposunda ve sekiz ses aralığında seyrettiği görülmüştür.

Safranbolu is a region where cultural accumulations take place. This region has hosted different cultures and music genres from the past to the present in the historical process. As a result of this cultural accumulation, ahilik, seymenlik etc. Many elements-concepts such as these played a major role in the formation of these building blocks. Safranbolu region has been able to create a rich, regionally versatile and traditional music tradition by gathering different genres such as broken air, mixed hava and zeybek, which are the basic building blocks of folk music. At the same time, Safranbolu, with its rich musical tradition, has a structure that has given direction to the province of Karabük and its surrounding provinces and districts in terms of music culture. Therefore, Safranbolu has become one of the important music centers. In our study, 15 folk songs were compiled and notated under the title of "The Importance and Place of Music in Safranbolu Seymenlik Culture". Of the folk songs compiled and notated, 14 are in broken air and 1 in mixed air. When we examine these folk songs, valuable information and results have emerged in terms of strong sounds, procedural aspects, metronome, voice changer signs, sound width and modal analysis. However, when the transcriptions (notations) of the mixed air and broken air folk songs were examined, it was revealed that the b flat 2 modifier sign and the f sharp modifier sign were generally used. In addition, according to the modal scale, the 4th voice has been determined as the strong voice in the folk songs. Hicaz and uşşak makams, which are similar to TSM (Turkish Art Music) as a modal scale, were used more often and 9/8 rhythms were generally used. It has been observed that the works examined are generally in Prestissimo (with a metronome value over 200) tempo and in eight voice ranges.