İnceleme alanı, Anadolu'nun Kuzeybatı kesiminde, Doğu Marmara Bölgesinde, Sakarya Nehri akaçlama alanı içerisinde yer almaktadır. Sakarya Nehri, yıllık ortalama 164.5 m3/s debisi ile Kuzeybatı Anadolu'nun büyük bir kısmını (60.000 km2) akaçlayarak yılda 23400 ton asılı çökeli Karadeniz'e ulaştırır. Bu çalışmanın odak noktası, Adapazarı Ovası'ndaki Sakarya Nehri'nin, Boğazköy ile Arifiye arasında yer alan 15 km uzunluğundaki taşkın ovasıdır. Çalışma iki ana aşamadan oluşmaktadır. Birincisi, Sakarya Nehri ve onun dinamiklerine bağlı doğal kontrollerle oluşan ve etkileşen taşkın ovasının gelişimini araştırmaktır. Bu aşamada Sakarya Nehri'nin Holosen içerisinde şekillendirdiği taraça basamakları ve güncel taşkın ovası yer almaktadır. Eklenik üç taraça basamağı ve zamansal ilişkileri ortaya konulmuştur. Çalışmanın ikinci aşaması ise alanda yer alan kum-çakıl ocağı işletmelerinin çevresel ve zamansal değişimlerinin izlenmesidir. Kum ocağı işletmelerinin alan genişliğini izlemek için 1970 den günümüze uydu görüntüleri ve Coğrafi Bilgi Sistemi yöntemleri kullanılarak, 44 yıllık kum-çakıl madencilik faaliyetleri ile; kullanılan alan ve işletilen malzeme hacmi ortaya konulmuştur. Sakarya Nehri taraça basamakları içerisindeki taşkın ovası çökel paketinin yer aldığı çalışma alanı boyunca; güncel taşkın ovasının ve T1 taraça basamağının tamamına yakını, T2 taraça basamağının da büyük bir kısmı kum-çakıl madencilik faaliyetleri ile işletilmiştir. Toplam ~970 hektar alanda 41-52 milyon m3 malzeme işletilmiştir. İşletilen kum-çakıl boylu çökellerin toplam ağırlığı 107-137 milyon ton aralığındadır.
SUMMARY