Yâsîn sûresinin meânî ilmi açısından tahlili

Abstract

Kur'ân'ın doğru anlaşılması yönündeki gayretler Müslüman topluluklar açısından her dönem canlılığını korumaya devam etmiştir. Allah katından Arapça olarak indirilmiş evrensel bir kitap olması hasebiyle de Arap diline sarf, nahiv ve belâgat yönüyle hâkim olmak Kur'ân'ın doğru anlaşılmasının öncelikli şartı kabul edilmiştir. Özellikle de belâgat ilminin bilinmesi, Kur'ân'ın lafız ve mânalarında bulunan inceliklerin kavranması noktasında büyük bir önem arz etmektedir. Zira Kur'ân, ilahi kaynaklı olmasının yanında barındırdığı edebi harikuladelik vasfıyla da mucizevi bir konuma sahiptir. Bizler de Kur'ân'ın bu mucizevi yapısını ortaya çıkaran belâgat ilminin Kur'ân'la ilişkisini inceleme adına belâgat konularından Kur'ân-ı Kerim'de örneklerine fazlaca rastlanan meânî ilmini inceledik. Sûre olarak da faziletine dair Hz. Peygamber'den (s.a.s.) birçok rivâyet bulunan, ilk dönemden itibaren kendisine çokça ehemmiyet gösterilen, birçok ilmi ve akademik çalışmaya konu olan ve halk arasında doğum, sünnet, düğün ve cenaze gibi hayatın her safhasına yönelik merasimlerde okunan Yâsîn sûresini seçtik. Üç bölümden ibaret olan çalışmamızın giriş kısmında araştırmanın konusu, amacı, önemi ve kaynakları hakkında bilgi verilmiştir. Ardından ilk bölümde belâgat ilmi ve tefsire etkisi başlığı altında genel bilgiler verilmiş ve belâgat ilminin tefsire etkisi ele alınmıştır. Bununla birlikte Yâsîn sûresinin karakteristik özellikleri hakkında da genel bir değerlendirme yapılmıştır. İkinci bölümde meânî ilminin konularından isnâd, haber ve inşâ, alt başlıklarıyla birlikte izah edilmiş ve her bölümün ardından Yâsîn sûresindeki örnekler ele alınmıştır. Son bölümde ise meânî ilminin konularından kasr, fasl-vasl, îcâz-itnâb-musâvât, alt başlıklarıyla birlikte anlatılmış ve yine her bölümün ardından da Yâsîn sûresindeki örnek âyetler zikredilmiştir.

We aimed to examine the relationship between the Qur'an and rhetoric which reveals this miraculous structure of the Qur'an to humans. Hence, we examined the subject of semantics, which is one of the subjects of rhetoric whose examples are seen in the Qur'an frequently. As a specific surah/chapter to work on we chose the Surah Yasin due to Prophet's (pbuh) narration about its virtues, countless academic research studies conducted, the immense importance attributed to it since the early ages of Islam, and also the widespread use of it among people for special occasions such as births, funerals, weddings, etc. The study consists of three parts. In the introduction, information was given about the subject, purpose, importance, and sources of the research. Then, in the first chapter, general information is given under the title of rhetoric and its effect on tafsir, and under that title, the effect of rhetoric on the field of tafsir is discussed. Furthermore, a general evaluation has been made about the characteristic features of the surah Yâsîn. In the second chapter, the subjects of semantics, isnâd, khabar, and inshâ', are explained together with their sub-titles, and their examples in the surah of Yâsîn are discussed after each chapter. In the last chapter, Qasr, fasl-wasl, îcâz-itnâb-musâwât, which are among the subjects of semantics, are explained together with their sub-titles, and the verses that are examples of these subjects in the surah of Yasin are mentioned after each title.