Sovyetler Sonrası Gürcistan'ın Dış Politikasına Yön Veren Etkenler

Abstract

Dünya tarihini derinden etkileyen 70 yıllık Sovyetler Birliğinin 1991'de dağılmasının ardından 15 bağımsız cumhuriyet ortaya çıkmıştır. 1991'de ikinci kez bağımsızlığına kavuşan Gürcistan etnik çatışmalarla, siyasi ve ekonomik krizlerle uğraşmış ve parçalanmanın eşiğine gelmiştir. Bölgeyi arka bahçesi olarak gören Rusya, Gürcistan'ın etnik sorunlarını uzun yıllar baskı aracı olarak kulanmış ve yeni bağımsızlığını kazanmış bu devleti birçok güvenlik sorunuyla karşı karşıya bırakmıştır. 2003'te ABD'nin destek verdiği "Gül devrimi" yaşanmış, Batı yanlısı ve Rusya karşıtı Mihail Saakaşvili iktidara gelmiştir. Saakaşvili iktidarı NATO ve AB üyeliğini Gürcistan dış politikasının değişmez temel önceliği olarak belirlemiştir. Küresel aktörler olan ABD ve Rusya'nın Gürcistan'da çıkarları çakışmaktadır. Ayrıca AB'nin enerji ve NATO'nun genişleme politikasında Gürcistan jeostratejik konumu itibarıyla önem taşımaktadır. Bu bağlamda Türkiye'nin komşusu olan Gürcistan'ın toprak bütünlüğü ve istikrarını koruması sadece Gürcistan için değil, Türkiye için de önemli olmuştur. Çalışmanın amacı, Gürcistan'ın Sovyetler sonrasındaki dış politikasına yön veren etkenlerin neler olduğunu ortaya çıkarmaktır. Bu bağlamda tez çalışmasında "Gürcistan'ın dış politikasına yön veren etkenler nelerdir?" sorusuna cevap verilmeye çalışılmıştır. Araştırmada realist teori çerçeve, teknik olarak yorumsalcı bir üslup, yöntem olarak tarama inceleme yöntemi kullanılmıştır. Gürcistan'ın 1991-2019 yılları arasındaki dış politikasında, etnik sorunlar; devlet başkanları ve kilisenin tesiri, Rusya, ABD, AB, NATO ve Türkiye etkenleri incelenmiş ve bu etkenlerin Gürcistan dış politikasının oluşmasında önemli bir yere sahip olduğu sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Gürcistan, Azınlık hakları, Çatışma, Abhazya, Güney Osetya

After collapse of the USSR in 1991, which deeply affected world history, 15 independent republics emerged. After gaining its second independence in 1991, Georgia faced ethnic, political and economic crises. Russia considered the region as its backyard, and used Georgia's ethnic problems as a tool for long-term oppression and left this newly independent state deal with problem of security. In 2003, the "Rose revolution" took place in Georgia, which supported by USA. Pro-Western and Russian opposed Mikhail Saakashvili came to power. Saakashvili has determined NATO and EU membership as the main priority of the Georgian foreign policy. The global actors, the USA and Russia, have opposite demands from Georgia. In addition, in the EU's energy and in NATO's expansion policy, Georgia is important in terms of its geostrategic location. In this context, protection of Georgia's territorial integrity and stability is important not only for Georgia, also for Turkey. The aim of the study was to determine what were driving factors of Georgia's post-Soviet foreign policy. In this context, author tried to answer the question "What are the factors that guide Georgia's foreign policy" in an academic framework. In the research, framework of realist theory, technically interpretative style, and as method scanning and examination method used. Ethnic problems in Georgia's foreign policy between 1991-2019 influence of the church to state officials, Russia, US, EU, NATO, Turkey all these factors examined in Georgia's foreign policy and came to conclusion that all these factors has important role in Georgia's foreign policy. Keywords: Georgia, Minority rights, Conflict, Abkhazia, South Ossetia