Sosyal değişimde intikal tipi köy (Evrenköy örneklemi)

Abstract

ÖZET Şehirleşme temayülünün görüldüğü köylerde, sosyal, iktisadi, kültürel alanlarda hareketlilik sözkonusudur. Bu hareketlilik şehre yakın olan. göçler sonucu nüfusu kalabalık olan köylerde daha yoğundur. Şehir ile köy arasında görülen yoğun temas sonucunda, zamanla şehir menşeli girdilerin köy sosyal yapısında değişiklik meydana getirdiği gözlenmiştir. Bu değişiklik sonucu köylü, cemaat tipi ve cemiyet tipi davranışlarda bulunmak zorunda kalmıştır. Cemaat ve cemiyet tipi özelliklerin bir arada görüldüğü bu tip köyler günümüzde çoğalmakladır. Bu tip özelliklere sahip olan köylerden birisi de Evrenköy'dür. Bu köyler intikal tipi köy sınıfı olarak tanımlanır. Konu itibariyle "Evrenköy'de sosyal değişme"' veya "sosyal değişmede intikal tipi köy" adlı çalışmamız monografi niteliği taşımakladır. Nasıl ki sosyal değişme, sosyolojinin önemli konularındandır, köy monografileri de sosyal değişmenin cazip konularından biridir. Bu çalışma Evrenköy halkının sosyal yapısını, tutum ve zihniyetini, yaşam tarzını, dış çevre ile ilişkilerini, dini ve ticari hayat tarzlarını ve bunlarda meydana gelen değişimleri, dünü ve bugünü ile sosyolojik açıdan ele alan bir araştırmadır. Evrenköy'ü oluşturan kültür gruplarının gerek kendi içinde, gerekse çevresi veya genel toplumla bütünleşmesinin nasıl okluğunu cemiyetleşme ve şehirleşme temayülünü açıklamayı ve incelemeyi amaçlayan bu çalışma üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde intikal tipi köy araştırmalarının önemi ve gelişimi incelenmiştir. Bu inceleme şu başlıklar altında yapılmıştır: İntikal tipi köyün özellikleri, intikal tipi köy çalışmalarının gelişimi ve intikal tipi köy araştırmalarının sosyolojik açıdan önemi. Ayrıca Evrenköy'ün hangi nedenlerle intikal tipi köy hüviyetine büründüğü de araştırmanın bu bölümünde yer almaktadır. ikinci bölümde. Evrenköy'de bulunan çeşitli kültür gruplarının özellikleri, Evrenköy'ün tarihi, nasıl kurulduğu incelenmiştir. Ayrıca bu çalışma sırasında, verilerin elde edilmesinde takip edilen yol ve. yararlanılan teknikler ele alınmıştır. Son bölümde ise. köydeki mevcut gelenek ve görenekler, eğitim-öğretim, siyasi hayat manevi ve fikri hayat, ticari hayat, evlenme adetleri, kitle iletişim araçlarının etki derecesi, tarımla ilgili tutumlar incelenmiştir. Sosyal değişim ise yine son bölümde ayrı bir başlık olarak. ele alınmıştır. Eğitim-öğretimde;. ticari hayatta, ailede, sosyal hayatta, siyasi hayatta, manevi ve fikri hayatta, sağlık alanında sosyal değişim, bu bölümde ele alınmaktadır. Bu araştırına. Evrenköy ile sınırlı tutulup verileri itibariyle Türkiye geneli hakkında bilgi edinilebilir. Köy monografisi şeklindeki çalışmada, metod ve tekniklerin rahat ve güvenilir bir şekilde uygulanmasında, dolayısıyla.-çalışmanın geçerliliğinde uzun süre köy halkı ile aynı ortamı paylaşmış olmam, onlarla kurulan grup ve kişisel ilişkilerin çok fazla yararı olmuştur.

In the villages where civilization tendency is seen there are social, economic and cultural movements. Theke movements are seen in villages which are close to towns and in villages that have overpopulation because of migrations. As. a result of the intensive contact between town and village it is observed that in time town origins have broughht changes in village social structure. Because of these changes the peasants had to behave in congretation and cummunity types of attitudes. Such villages, where congretation and community types features have been seen together, increase nowadays. One of this kind of village is Evrenköy. These kinds of villages are called transition type villages. The study of "The social change in Evrenköy" or "Transition type of village in social change" has a monograph guality. As social change is one of the important subjects of sociology, village monographs are also one of the attractive subjects in social changes. This study consists of; Evrenköy people's social structure, conduct and mentality, life style, the relationship with environment, religious and commercial life styles, the changes that come from these life styles ant the search of past and present. This search that tries to explain and examine how cultural groups that form Evrenköy come together both with environment and general community and tries to explain the community and civilization, has been formed in to there main chapters. In the first chapter "The importance of transition type village researches and its developlent" has been searched. This search is- done under these following titles: The features of transition type village, the development of transition type village and the sociological importance of transition type researches. The research of which reasons Evrenköy become a transition type village is also studied in this chapter. In the second chapter, the features of different kinds of culture groups that exist in Evrenköy, Evrenköy's history and how it is established, are searched. In addition to this study the way that is followed to get the data and the technigues are used. IX