Sait Faik Abasıyanık’ın Almanca’ya çevrilen hikayeleri üzerine karşılaştırmalı dilbilgisi analizi

Abstract

ÖZET Hedefimiz Helga-Dağyeli Bohne ve Yıldırım Dağyeli'ninn Sait Faik Abasıyanık'ın hikayelerinin bir kısmının Almanca çevirilerinin bulunduğu "Haritada bir nokta" kitabındaki "nüanslama" edatlarım ve Türkçe karşılıklarının bir değerlendirmesini yapmaktır. Almanca günlük dilde oldukça sık kullanılan "nüanslama" edadan (aber, bloss, denn, noch, schon v.s) bu dili öğrenen kişiler açısından önemli sorunlar yaratmaktadır, özellikle Almanca' dan diğer dillere, dolayısıyle Türkçe'ye çevirilerde sorunlar daha da yoğunlaşmaktadır (Burkhardt, 1994 : 129). Almanca' daki nüanslama edatlarının çevirisinde çoğu zaman gereksiz bulduğumuz (edat açıklayıcı) betimlemelerde bu edat grubunun ancak bu şekilde çevirilebildiğini göstermeleridir (Burkhardt, 1992 : 38). E.Hepsöyler'in bu konudaki araştırmasına göre, Türkçe derslerine katılan alman öğretmenlerin ve öğrencilerinde çeviri denemelerinde zorluklarla karşılaştıklarını, özellikle Türkçe cümleyi Almanca'ya çevirirken, Almanca'daki "nüanslama" edatının Türkçe karşılığı öğrenenleri yanılgıya düşürmektedir. Zira bu durumda onlara iki dilli bir sözlük dahi çözüm getirememektedir (Hepsöyler, 1986 : 6). Buna karşılık J.Dittmann da "nüanslama" edatlarının kesin bir çevirisinin mümkün olmadığım, orjinal kelimenin amaç dilde doğru bir şekilde verilemediğini savunur (Dittmann, 1982 : 189).

Our aim is to make an evaluation of "nuance making" prepositions and their Turkish counterparts in the book "A point on the map" which contains stories of Sait Faik Abasıyanık translated by Helga-Dağyeli Bohne and Yıldırım Dağyeli into German. "Nuance making" prepositions (such as aber, bloss, denn, noch, schon etc) which is used a lot in daily language in German creates important problems in view of people learning this language. In particular in translations from German language to other languages consequently into Turkish translations, problems are becoming more intense (Burkhardt, 1994 : 129). Very often we find unnecessary to describe (prepositions expalining) descriptions by the translations of nuance making prepositions in German. This shows that this preposition group may be translated only that way (Burkhardt, 1994 : 38). According to a research of E. Hepsöyler on this subject German Theachers and Students participating to Turkish courses encounters difficulties in translation tests especially by tranlating a Turkish sentence to German. Turkish equivalent of German "Nuance giving" prepositions puts the student in error. Because in such situation even a dictionary into languages brings them no solution (Hepsöyler, 1986 : 6). Whilst J. Dittman defends that it is not possible to have a definite translation of "Nuance making" prepositions and orijinal word can not be given in the aimed language in a correct way (Dittman, 1982 : 189).